Εξαπατημένοι δηλώνουν οι κάτοικοι των χωριών της Ηλείας, δύο χρόνια μετά τον εφιάλτη. Η αποκατάσταση των σπιτιών και της περιουσίας τους που χάθηκε γίνεται μετ’ εμποδίων, αφού η γραφειοκρατία, τα τερτίπια του Δημοσίου και οι ντόπιες έριδες καθυστερούν τις διαδικασίες.
Τα 3.000 και 10.000 ευρώ που δόθηκαν ως έκτακτο βοήθημα μετά την καταστροφή ύστερα από δύο χρόνια ζητείται πίσω! «Ηταν προεκλογικές «φούσκες»! Εξαγόρασαν τις ψήφους μας και τώρα τα θέλουν πίσω», λένε οι κάτοικοι της περιοχής που καταγγέλλουν πως η βοήθεια των 93.000 δωρητών από όλο τον κόσμο δεν έχει φτάσει σε αυτούς που την έχουν πραγματική ανάγκη.
«Η κρατική βοήθεια βασίστηκε αποκλειστικά στα χρήματα αυτών των ανθρώπων. Τίποτα παραπάνω δεν έδωσε η ελληνική Πολιτεία. Ακόμη και γι’ αυτά τα χρήματα των συνανθρώπων μας, η διαχείριση στις περισσότερες περιπτώσεις είναι υπέρ των γνωστών και φίλων, δημάρχων, συμβούλων, αρμοδίων», λέει ο Μπάμπης Σαντάρμης, δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Ζαχάρως.
Tα τριχίλιαρα. «Τα 3.000αρα γιατί μας τα ζητάνε πίσω; Δανεικά μας τα δώσανε», αναρωτιέται η Αγγελική Λαμπροπούλου μπροστά στο κοντέινερ που τη φιλοξενεί στην Αρτέμιδα. Η ηλικιωμένη γυναίκα αδυνατεί να καταλάβει γιατί το υπουργείο Οικονομίας της ζητάει με απανωτές επιστολές να επιστρέψει τα χρήματα που της είχε δώσει τον Αύγουστο του 2007.
Εκατοντάδες επιστολές έφτασαν τους τελευταίους μήνες στους πυρόπληκτους της Ηλείας, ζητώντας να επιστρέψουν τα χρήματα που τους είχαν δοθεί ως οικονομική βοήθεια. «Είχαν μοιράσει ενημερωτικό φυλλάδιο που έλεγε σαφώς πως κάθε πολίτης που επλήγη από τη φωτιά δικαιούται τα 3.000 ευρώ. Τώρα γιατί τα ζητάνε πίσω;», τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κοινοτάρχης του χωριού Κουτσοχέρα, Δημήτρης Μητρόπουλος.
«Πήγα και πήρα τις 3.000 ευρώ μαζί με τη γυναίκα μου από την τράπεζα. Επειδή είμαστε και πολύτεκνοι, μας έδωσαν επιπλέον από 1.000 ευρώ. Τώρα ξέρετε πόσα μας ζητάνε πίσω; Πέντε χιλιάδες! Πού να τα βρούμε; Από αυτά τα χρήματα ζούμε ακόμα», λέει ο Νίκος Καλλιντέρης από το ίδιο χωριό.
«Ερχονταν εδώ οι τοπικοί βουλευτές και στο καφενείο μας έλεγαν να κάνουμε όλοι ανεξαιρέτως αιτήσεις. Μας πίεζαν να κάνουμε αιτήσεις και για τη μητέρα και για τον πατέρα μας. Αυτοί μας παρέσυραν για να αγοράσουν τις ψήφους μας και τώρα μας τα ζητάνε πίσω», τονίζει ο κοινοτάρχης.
Πολλές αντιφάσεις καλούνται να αντιμετωπίσουν οι αγρότες από τα «ξεχασμένα» χωριά του Δήμου Ωλένης. Επειδή -ευτυχώς- εκεί δεν υπήρχαν θύματα, οι «χορηγοί» δεν ήρθαν. «Το ίδιο το κράτος είναι ανακόλουθο. Αρχικά, είχαν πει ότι οι άδειες για τα σπίτια θα βγουν δωρεάν. Τελικά, κατέληξαν στο 50% το Ταμείο Αποκατάστασης Πυροπλήκτων και τα άλλα από την τσέπη μας. Ωστόσο, οι άδειες αυξήθηκαν κατά 100% από το 2005, με αποτέλεσμα να τα βάζουμε όλα από την τσέπη μας!», λέει ο πρόεδρος του Συλλόγου Πυροπλήκτων Αγίας Αννας, Γιώργος Μαρκόπουλος. «Το σχέδιο αποκατάστασης είναι βαθιά ταξικό. Αντί να δώσουν ευνοϊκά δάνεια στην πυρόπληκτη ζώνη, εγκρίνανε δάνεια με 1% για όλη την Ηλεία. Αποτέλεσμα; Μεγάλες επιχειρήσεις του Πύργου, που δεν επλήγησαν καν, να ευνοηθούν. Και κατά τα άλλα, μας ζητάνε τα 3.000αρα πίσω!», τονίζει ο Γ. Μαρκόπουλος.
ΟΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΤΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ
Θέλουμε δικαιοσύνη, όχι λεφτά
Oι συγγενείς των νεκρών μιλούν για εμπαιγμό τους από την Πολιτεία που τους έχει ξεχάσει εντελώς. Την ίδια στιγμή, η Δικαιοσύνη δεν έχει ακόμη αποφανθεί για το τι έκαψε τους ανθρώπους τους…
«Δύο χρόνια τώρα, κανείς από την κυβέρνηση δεν ήρθε να μας ρωτήσει τι κάνουμε, πώς τα φέρνουμε βόλτα. Πρόσφατα, οι πυρκαγιές στην Αυστραλία στάθηκαν αιτία να καούν περισσότεροι από 120 άνθρωποι. Η εισαγγελική διαδικασία εκεί κινήθηκε αυτόματα και οι υπεύθυνοι των πυρκαγιών κατηγορούνται σε βαθμό κακουργήματος! Εκεί είδαμε και τον ίδιο τον πρωθυπουργό που έσπευσε κοντά στους πυρόπληκτους. Κι όταν του ζήτησαν δυο λόγια, έκλαιγε. Σε εμάς ο πρωθυπουργός ήρθε ντυμένος με το γνωστό τζάκετ των… «κρίσεων», επισκέφθηκε το δημαρχείο Ζαχάρως και έφυγε…», λέει ο Σπήλιος Κάρτας, που στη φονική πυρκαγιά της Αρτέμιδας έχασε τον αδερφό του, την αδερφή του και τα τέσσερα ανίψια του.
Ούτε μας πλησίασαν. «Δεν απαιτούσα από τον κ. Καραμανλή να κλάψει, αλλά δεν βρήκε καν τον χρόνο να επισκεφθεί τις οικογένειες των θυμάτων. Δεν βρήκε λόγια να μας πει. Δεν ταίριαζε μάλλον στο προφίλ του. Αντίθετα, «κοστολόγησε» 3 και 10.000 στις οικογένειες των πυροπλήκτων και άρχισε να τα μοιράζει αβέρτα, προς άγραν ψήφων για τις εκλογές που ήταν σε λιγότερο από έναν μήνα».
«Οσοι υπουργοί ήρθαν στη Ζαχάρω, αρκέστηκαν στο να πάνε έως το δημαρχείο κι εμάς ούτε που να μας πλησιάσουν ούτε ποτέ μας ρώτησαν τα προβλήματα και τα παράπονά μας», συμπληρώνει η Χριστίνα Δρακοπούλου που θρηνεί για τον αδερφό της, εποχικό πυροσβέστη που χάθηκε στην Αρτέμιδα. «Οι συγγενείς των θυμάτων δεν θέλουμε λεφτά. Δικαιοσύνη θέλουμε. Να τιμωρηθούν αυτοί που ήταν αιτία να καούν οι άνθρωποί μας», τονίζει η Σοφία Παππά, που οι γονείς της άφησαν την τελευταία τους πνοή από την πυρκαγιά που έφτασε στο σπίτι τους στο χωριό Σμέρνα.
Η απόδοση δικαιοσύνης είναι αυτό που ενδιαφέρει τους συγγενείς. Ακόμη και σήμερα, η δικογραφία σχετικά με τα αίτια της πυρκαγιάς που έκαψε τους δικούς τους ανθρώπους βρίσκεται στο στάδιο της προανάκρισης! Κάποιοι συγγενείς έχουν επίσης καταθέσει μηνυτήριες αναφορές κατά συγκεκριμένων Αρχών και προσώπων, αλλά και σε αυτό το επίπεδο καμία εξέλιξη δεν υπάρχει.
«Η δικογραφία είναι ενιαία για ανθρώπους, σπίτια και υλικά αγαθά, με αποτέλεσμα το ερευνητικό πεδίο της Δικαιοσύνης να είναι τεράστιο. Περιμένουμε τον εισαγγελέα να απαγγείλει -αν απαγγείλει τελικά- κατηγορίες», τονίζει η Χριστίνα.
«Σε σχέση με την καθυστέρηση αυτή, υπάρχουν διάφορα σενάρια που ακούγονται στα χωριά. Οτι τελικά, τα εγκλήματα θα παραγραφούν, αφού οι δίκες θα γίνουν μετά την 7ετία. ‘Η ότι, με το πέρασμα του χρόνου, η ανάμνηση των καμένων ανθρώπων μας και των σπιτιών μας θα ασθενήσει. Βεβαιώνω πως ούτε το ένα ούτε το άλλο θα συμβεί», επιμένουν οι συγγενείς.
Η Σοφία Παππά έχασε τους γονείς της στις πυρκαγιές της Σμέρνας. Μετά τον θάνατο του συζύγου της το 1999, οι άνθρωποι αυτοί ήταν η μοναδική της παρηγοριά και σημαντική βοήθεια για την ανατροφή των τεσσάρων θυγατέρων της. Οταν έχασε και τους γονείς της στην πυρκαγιά, η Σοφία πήρε τα παιδιά της κι έφυγε από το χωριό. Σήμερα, όποτε επιστρέφει στη Ζαχάρω, φιλοξενείται σε φιλικό σπίτι. «Ζούσαμε φτωχικά, αλλά περνούσαμε καλά. Τίποτα το ιδιαίτερο, το πολυτελές, ωστόσο ήταν τόσο ωραία», διηγείται.
Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Αφησαν τελευταία τα σπίτια ντόπιων
Στους «χορηγούς» χρωστούν η Αρτέμιδα και η Μάκιστος τη γρήγορη αποκατάσταση των σπιτιών που κάηκαν το 2007. Παρ’ ότι τα παράπονα και εκεί δεν λείπουν, η εικόνα των χωριών απέχει παρασάγγας από την εικόνα αλλού, εκεί όπου μόνο το Ταμείο Αποκατάστασης Πυροπλήκτων έχει φτάσει.
Στην Αρτέμιδα, η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει τις εργασίες για την αποκατάσταση των σπιτιών που είχαν καεί το 2007. Μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, οι 42 από τις συνολικά 47 κατοικίες θα είναι ετοιμοπαράδοτες. Ωστόσο κάποιες οικογένειες που δεν έχουν συγγενείς να φιλοξενηθούν εξακολουθούν να στεγάζονται στα λυόμενα…
Σύμφωνα με τον κοινοτάρχη του χωριού Γιώργο Κόσσυφα, «το χωριό θα γίνει καλύτερο απ’ ό,τι ήταν. Τα παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια που έχουν φτιαχτεί είναι υπέροχα, η κεντρική πλατεία και ο δρόμος θα πλακοστρωθεί, ενώ οι Κύπριοι έχουν αναλάβει ακόμη και την πλήρη επίπλωση των σπιτιών αυτών. Δικαιούνται να τα παραδώσουν όπως θέλουν, κάνοντας μια γιορτή για την ολοκλήρωση του έργου», τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής». Μέσα Οκτωβρίου, ο Πρόεδρος της Κύπρου, Δημήτρης Χριστόφιας, αναμένεται να μεταβεί στην Αρτέμιδα για να παραδώσει την πλήρη βοήθεια της Κύπρου.
Δεν λείπουν όμως τα παράπονα και οι γκρίνιες μεταξύ των κατοίκων. Κάποιοι δεν είναι ικανοποιημένοι με τη δουλειά που γίνεται σε κάποια σπίτια, άλλοι υποστηρίζουν πως το σπίτι του δίπλα είναι καλύτερο από αυτό που ήταν, μερικοί μιλάνε για βίλες που αντικαθιστούν πρώην ερείπια… «Είμαστε συνεπείς στο πρόγραμμά μας. Οσο για τη σειρά χτισίματος των σπιτιών, αυτό βασίστηκε στην πορεία της έκδοσης των αδειών», εξηγεί η εκπρόσωπος της Κύπρου στην Αρτέμιδα, Ανδρούλα Γιαννακού.
ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΙ
Αλλα παραδείγματα παραλογισμού είναι τα εξής:
- Για μια αποθήκη 20 τ.μ., αν αποζημιωθεί κανείς μέσω ΤΑΠ, η αποζημίωση αφορά 5.000 ευρώ. Μέσω ΕΛΓΑ, παίρνει μόνο 1.500.
- Σύμφωνα με το ΤΕΕ, για την ανακατασκευή ενός σπιτιού χρειάζονται πάνω από 1.000 ευρώ το τ.μ. Την ίδια στιγμή, ο πίνακας του ΤΑΠ για το ίδιο έχει τιμή 750.
- Αν στο ίδιο χωράφι κάποιος έχει 50 ελιές, αλλά επιδοτούνται οι 20, αποζημίωση αφορά στις 20.
- Λένε στους αγρότες για να έχουν ένα εισόδημα να μπουν στο ταμείο ανεργίας. Αλλά όσοι έχουν ΟΓΑ, δεν μπορούν να μπουν στον ΟΑΕΔ, εκτός αν διακόψουν την ασφάλισή τους!
Εγκλημα διαρκείας χωρίς τιμωρία
Δύο χρόνια μετά, ένα ακόμη έγκλημα συντελείται σε βάρος των πυρόπληκτων χωριών της Ηλείας. Δικαιοσύνη για τους υπαίτιους της πυρκαγιάς δεν έχει ακόμη αποδοθεί, αρκετοί πυροπαθείς παραμένουν φιλοξενούμενοι σε κοντέινερ, ενώ ακόμη και το πολυδιαφημισμένο έκτακτο βοήθημα τώρα ζητείται πίσω!
Ανδρέας Καστής
«Το σπίτι μου ήταν ψηλά και το άρχισαν τελευταίο. Εφτιαξαν πρώτα του γιου μου που είναι στην Αθήνα και άφησαν το δικό μου που μένω εδώ για αργότερα. Φτιάξανε μάντρες, φτιάξανε έρημα σπίτια, γκρεμισμένα από το ‘50 και το ‘60 και άφησαν τελευταία τα σπίτια των μόνιμων κατοίκων», λέει.
Χριστίνα Δρακοπούλου
«Εχουν γίνει πολλά λάθη. Για παράδειγμα, η διαταγή για την ΕΔΕ που διενήργησε η Πυροσβεστική σε σχέση με τον θάνατο του αδερφού μου και του άλλου συμβασιούχου πυροσβέστη που σκοτώθηκε ήταν ότι… ο θάνατός τους οφείλεται στη φωτιά. λες και αυτό δεν το ξέραμε!».
Θόδωρος Κυριακόπουλος
«Μόνο ένας από κάθε οικογένεια έπρεπε να πάρει το βοήθημα των 3.000 ευρώ μας λένε τώρα. Πού να τα βρούμε και να τα επιστρέψουμε; Να πάρουμε δάνειο;», αναρωτιέται ο Θόδωρος Κυριακόπουλος, αγρότης από το χωριό Χειμαδιό του Δήμου Ωλένης.
ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΑ
Φωτό: Κ. ΠΟΛΥΒΙΟΣ
EΘΝΟΣ