Σχόλια σε κείμενο, που αποδίδεται στον π. Α. Μυτηλιναίο.

Πρωτοπρεσβύτερος Δημήτριος Αθανασίου.

Μας στάλθηκε ένα κείμενο, που αποτελεί μαρτυρία προσκυνητή και αποδίδεται στον μακαριστό π. Αθανάσιο Μυτιληναίο. Έχει σχέση με τα σχετικά άρθρα του γράφοντος με τίτλο «Αντιρρητικός λόγος στη δεύτερη ανακοίνωση των Ιερών Μονών και Ησυχαστηρίων σχετικά με τον Π.Α και τις ηλεκτρονικές ταυτότητες».

Επαναλαμβάνω, ότι σκοπός των άρθρων είναι να αποσυνδεθεί μια πολιτική πράξη (παραλαβή ταυτότητας – Π.Α.) από το εσχατολογικό και αντιχριστολογικό χαρακτήρα, που δυστυχώς καλλιεργούν εκκλησιαστικοί κύκλοι, αναπαράγοντας προτεσταντικές θεωρίες. Στην πολιτική αυτή πράξη ο καθένας να πράξει κατά συνείδηση, χωρίς να έχει την απατηλή εντύπωση ότι γίνεται ΟΜΟΛΟΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ.

Πριν σχολιάσω το κείμενο, που αποδίδεται στον π.Αθανάσιο Μυτιληναίο, σημειώνω τα εξής:

1. Το ιερό Βιβλίο της Αποκαλύψεως είναι ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟ. Δεν είναι «μονολιθικό» κείμενο και είναι λάθος να του προσδίδεται μονοδιάστατη ερμηνεία και σημασία. Υπάρχουν 12 ερμηνευτικά επίπεδα στο βιβλίο αυτό και αυτά είναι τα εξής. Λειτουργικό, Ιστορικό, Οικολογικό, Δογματικό, Ερμηνευτική σύνοψη της Αγίας Γραφής, πολιτικό, Εσχατολογικό, Ψυχοθεραπευτικό, Εκκλησιολογικό, Επίπεδο Συμβόλων, Προειδοποιητικό, Ενθαρρυντικό. Έτσι, η Ορθόδοξη Παράδοση αποδέχτηκε ορισμένες ερμηνείες Αγίων και εκκλησιαστικών συγγραφέων, που κινούνται στα παραπάνω επίπεδα ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΑΠΟΛΥΤΟΠΟΙΗΣΕΙ ΚΑΜΜΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ δηλ. ΔΕΝ ΘΕΩΡΗΣΕ ΚΑΜΜΙΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΚΑΙ ΘΕΟΠΝΕΥΣΤΗ.

2. Οι κυριώτεροι Άγιοι και εκκλησιαστικοί συγγραφείς, που ασχολήθηκαν με την ερμηνεία της Αποκάλυψης και οι απόψεις τους είναι αποδεκτές από την Εκκλησία είναι οι εξής:

ΑΓΙΟΙ: Ιωάννης Δαμασκηνός, Ειρηναίος Λουγδούνου, Ιπόλλυτος (Απόδειξις εκ των αγίων Γραφών περί Χριστού και περί Άντιχρίστου. ΒΕΠ ), Οικουμένιος, Νεόφυτος ο έγκλειστος, Αυγουστίνος.

Εκκλησιαστικοί συγγραφείς: Ανδρέας Καισαρείας, Αρέθας.

Υπάρχουν, όμως, και ΝΟΘΑ κείμενα, όπως αυτά που αποδίδονται στον όσιο Εφραίμ τον Σύρο και στον Ψευδι-Ιπόλλυτο (Λόγος περί της Συντελείας του κόσμου και περί του αντίχριστου και εις την δευτέραν παρουσίαν του Κυρίου ημών Ίησοϋ Χριστού. ΒΕΠ 6 ), τα οποία η επιστήμη της Πατρολογίας δεν τα αποδέχεται.

3. Μελετώντας τις απόψεις των παραπάνω παρατηρούμε ότι, σχετικά με τον Αντίχριστο και το Χάραγμα, υπάρχουν διαφορετικές ερμηνείες, που  πολλές φορές φαίνονται αντιφατικές. Όμως, όλες οι ερμηνείες έχουν τα εξής κοινά χαρακτηριστικά που είναι τα παρακάτω:

α. Η σχέση χριστιανού και Αντιχρίστου είναι ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ (δηλ. έχει σχέση με την πίστη) και ΟΧΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ. Κανένας από τους αποδεκτούς από την Εκκλησία ερμηνευτές δεν συνδύασε το χάραγμα με γραφειοκρατικές διαδικασίες ή τεχνολογικές εφαρμογές.

To θέμα του χαράγματος του Αντιχρίστου είναι ένα από τα ΘΕΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ, δηλαδή θέματα που η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει ΞΕΚΑΘΑΡΗ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΘΕΣΗ. Οι άγιοι και οι εκκλησιαστικοί συγγραφείς έδωσαν κάποια ερμηνευτικά στοιχεία και με βάση αυτά ο χριστιανός πρέπει να πάρει τις αποφάσεις του. Στις διάφορες ερμηνείες που δόθηκαν από αυτούς, πουθενά δεν γίνεται αναφορά σε έγγραφα ή σε γραφειοκρατικές διαδικασίες του κράτους. Μην ξεχνάμε ότι πολλοί Άγιοι και μάρτυρες έζησαν ως υπήκοοι αθέων αρχόντων και κυβερνήσεων. Υπήκουσαν στους νόμους αυτών, αλλά ομολόγησαν, όταν τους ζήτησαν να απαρνηθούν επίσημα την πίστη τους.

β. Η έλευση του Αντιχρίστου θα γίνει κατά συγχώρησιν και ανοχήν Θεού. Οι λόγοι της έλευσης του Αντιχρίστου θα είναι η πλήθυνση της ανομίας και της ασέβειας του κόσμου.

γ. Ως σημεία της εμφάνισης του Αντιχρίστου αναφέρονται τα εξής: Οι διωγμοί κατά των Χριστιανών, η έλλειψη της αγάπης, ο σκανδαλισμός των πολλών, η μισαδελφία και η εκκλησιαστική αναστάτωση, η κήρυξη του ευαγγελίου σε όλα τα έθνη, η αποστασία, η πτώση της Ρωμαϊκής Βασιλείας, η επιστροφή του Ισραήλ στον Ιησού Χριστό. Ένα τέτοιο σημείο είναι η ανοικοδόμηση του ναού του Σολομώντος.

δ. Το ιστορικό πλαίσιο της επιβολής του χαράγματος

Στο 13 Κεφάλαιο της Αποκάλυψης έχουμε την εμφάνιση δύο προσώπων του Αντιχρίστου (ΘΗΡΙΟ ΕΚ ΘΑΛΑΣΣΗΣ) και του ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗΤΟΥ (Θηρίου εκ γης).

Αναδύεται από τη θάλασσα ο Αντίχριστος, που είναι ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΚΟΣΜΙΚΗΣ ΑΚΑΤΑΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΑΜΑΡΤΩΛΟΤΗΤΑΣ.

Ο Ψευδοπροφήτης αναδύεται από τη γη ΣΗΜΑΔΙ ΤΗΣ ΧΑΜΕΡΜΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΤΟΥ. Θα είναι ένα είδος προδρόμου που θα μιλάει για τον Αντίχριστο και θα τον διαφημίζει.

Πρέπει να σημειώσουμε, ότι αυτά τα δύο θηρία ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ .

Ο  Αντίχριστος θα ανέλθει στην εξουσία και θα κυβερνήσει για επτά χρόνια. Θα καταλύσει όλες τις θρησκείες και θα επιβάλει στον κόσμο τη λατρεία του εαυτού του. Αυτός ο ίδιος και ο πρωθυπουργός του, τον οποίο το βιβλίο της Αποκάλυψης αναφέρει ως “ψευδοπροφήτη,” θα βάλουν σε εφαρμογή το “χάραγμα του θηρίου” σε μια προσπάθεια να ασκήσουν ολοκληρωτικό οικονομικό και πολιτικό έλεγχο.

Το χάραγμα του Θηρίου θα αρχίσει να επιβάλλεται μετά από το μισό χρονικό διάστημα της επτάχρονης εξουσίας του Αντιχρίστου, στο ξεκίνημα της Μεγάλης Θλίψης.

ε. Η  έννοια του Χαράγματος του Αντιχρίστου θα έχει υπόσταση μέσα σε συγκεκριμένα ιστορικά πλαίσια που θα είναι τα εξής:

-Γέννηση – Εμφάνιση του Αντιχρίστου

-Εμφάνιση του Ψευδοπροφήτη

– Εμφάνιση των Προφητών Ηλία και Ενώχ

-Κηρυκτική δράση των Προφητών για 5,5 χρόνια

-Θαύματα των προφητών

– Θανάτωση των Προφητών – Ανάσταση και Ανάληψη αυτών

-Ανοικοδόμηση του Ναού του Σολομώντα στα Ιεροσόλυμα

-Κυριαρχία -ενθρόνιση Αντιχρίστου στο ναό του Σολομώντα

Όλα τα παραπάνω αποτελούν το ΕΡΜΝΗΝΕΥΤΙΚΟ CONSESUS PATRUM  (=συμφωνία των Πατέρων) στο βιβλίο της Αποκάλυψης. Επομένως, όταν αξιολογούμε απόψεις συγχρόνων Γερόντων για το θέμα του Χαράγματος του Αντιχρίστου, θα πρέπει να εξετάζουμε, αν η ερμηνευτική τους ακολουθεί την ερμηνευτική του consensus partum.

Σχόλια στο κείμενο που μας στάλθηκε.

Στην  εκκλησιαστική ιστορία ποτέ δεν αποτέλεσε επίσημο εκκλησιαστικό κείμενο μια μαρτυρία ενός ακροατή των κηρυγμάτων των Πατέρων, αλλά μόνο τα ενυπόγραφα κείμενά τους, που αξιολογήθηκαν κατάλληλα.

Δεν αμφισβητούμε την χαρισματικότητα και το θαυμάσιο και μεγάλο  κηρυκτικό έργο του π. Αθανασίου Μυτιληναίου. Δεν γνωρίζω, αν ο π. Αθανάσιος Μυτηλιναίος είχε και το ΠΡΟΦΗΤΙΚΟ ΧΑΡΙΣΜΑ, επειδή το 2000 μιλάει για θέματα που απασχολούν τους Έλληνες το 2025.

Αλλά, επειδή ΟΥΤΕ ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΑΛΑΝΘΑΣΤΟΙ, θα τολμήσω (αφού ο Γέροντας δεν ζει για να δώσει περισσότερες εξηγήσεις) να σχολιάσω τα γραφόμενα, λαμβάνοντας υπόψη τους εκκλησιαστικούς ερμηνευτές, που αποδέχεται η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας.  Θεωρώ εκ προοιμίου, ότι αποδόθηκαν σωστά από τον κ.Μανώλα τα λεγόμενα του Γέροντα.

Το κείμενο

Μανώλας Κωνσταντίνος, Υπάλληλος ΔΕΗ, Πτολεμαΐδα Τον Ιούλιο του 2000, μαζί με το θεολόγο κ. Παπανικολάου Βασίλειο, επισκέφτηκα το Γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο, στο Στόμιο Λάρισας. Μετά τη Λειτουργία, μείναμε να πάρουμε την ευχή του Γέροντα, όπως και πολύς άλλος κόσμος. Ήμασταν οι τελευταίοι. Ο κ. Παπανικολάου ήξερε προσωπικά τον π. Αθανάσιο και μας σύστησε. Αφού γνωριστήκαμε, του απηύθυνα μία ερώτηση που με απασχολούσε ιδιαίτερα: «Πάτερ», του είπα, «θα ήθελα να μου πείτε γι’ αυτή την περιβόητη κάρτα ασφάλισης για την οποία γίνεται λόγος και που ξεκίνησε ήδη να αποστέλλεται και στα σπίτια». «Δε σας ενημέρωσαν στην ενορία σας σχετικά;» με ρώτησε. «όχι», απάντησα. Τότε ο Γέροντας μου είπε: Αυτές τις απλές κάρτες που μας στέλνουν και μας προωθούν διαρκώς, μπορούμε -κατ’ οικονομίαν- να τις πάρουμε γιατί πρέπει να ζήσουμε, αλλιώς δε θα μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στην καθημερινότητα. Αυτοί, όμως,  θα μας στείλουν και μία “έξυπνη” κάρτα που θα αντικαταστήσει τις προηγούμενες. Νομίζουν, άραγε, ότι είναι πιο έξυπνοι από εμάς, τους Χριστιανούς, κι ότι δεν ξέρουμε τι κρύβεται από πίσω; Αυτή την “έξυπνη” κάρτα δε θα την παραλάβουμε! Γι’ αυτήν αξίζει και στα βουνά να φύγουμε, αν χρειαστεί, γιατί θα το κάνουμε για την αγάπη του Θεού και θα έχουμε πάνω μας τη Χάρη Του. Όσο για την επιβίωση, να μην ανησυχείτε, γιατί είναι μέριμνα του Θεού. Αυτή την κάρτα δε θα την πάρουμε, γιατί, όποιος την πάρει, δε θα γλυτώσει το σφράγισμα που ακολουθεί.» [ΒΙΒΛΙΟ: «ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΩΝ, ΤΟΜΟΣ Β’ 2η ΕΚΔΟΣΗ, σελ. 62]    

ΣΧΟΛΙΑ.

Λέει ο Γέροντας:

«Αυτές τις απλές κάρτες που μας στέλνουν και μας προωθούν διαρκώς, μπορούμε -κατ’ οικονομίαν- να τις πάρουμε γιατί πρέπει να ζήσουμε, αλλιώς δε θα μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στην καθημερινότητα. Αυτοί, όμως,  θα μας στείλουν και μία “έξυπνη” κάρτα που θα αντικαταστήσει τις προηγούμενες. Νομίζουν, άραγε, ότι είναι πιο έξυπνοι από εμάς, τους Χριστιανούς, κι ότι δεν ξέρουμε τι κρύβεται από πίσω; Αυτή την “έξυπνη” κάρτα δε θα την παραλάβουμε! Γι’ αυτήν αξίζει και στα βουνά να φύγουμε, αν χρειαστεί, γιατί θα το κάνουμε για την αγάπη του Θεού και θα έχουμε πάνω μας τη Χάρη Του. Όσο για την επιβίωση, να μην ανησυχείτε, γιατί είναι μέριμνα του Θεού. Αυτή την κάρτα δε θα την πάρουμε, γιατί, όποιος την πάρει, δε θα γλυτώσει το σφράγισμα που ακολουθεί.»    

Α. Ο  Γέροντας συστήνει στους χριστιανούς το ΕΙΣΠΗΔΗΤΙΚΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ (ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟ) το οποίο η Εκκλησία έχει ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΕΙ. Ακόμα και στους αρνησίχριστους νεομάρτυρες, μετά τη μετάνοιά τους, ΔΕΝ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΡΕΠΟΤΑΝ ΤΟ ΕΙΣΠΗΔΗΤΙΚΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ.

Β. Είναι η ερμηνεία αυτή σύμφωνα με την ερμηνευτική των Πατέρων και Ορθόδοξων εκκλησιαστικών συγγραφέων;; Όχι επειδή ο Γέροντας καταργεί την ιδεολογική σχέση χριστιανού – Αντιχρίστου και την κάνει μόνο τεχνολογική. Επομένως, ακόμη και ένας ΑΘΕΟΣ ή αδιάφορος για την πίστη άνθρωπος, που για ΠΟΛΙΤΙΚΟΥΣ – ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ή ΕΠΕΙΔΗ ΕΙΝΑΙ ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΑΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ δεν θέλει να υπακούσει σε ψηφισμένο νόμο, βρίσκεται ΣΕ ΟΜΟΛΟΓΙΑΚΟ ΔΡΟΜΟ;;;

Γ. Το ότι στο μέλλον υπάρχει η εκδοχή ο άνθρωπος να προχωρήσει σε κακή χρήση των τεχνολογικών του επιτευγμάτων ή ότι η τεχνολογική πρόοδος θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα σχέδια του αντιχρίστου, αυτό είναι πιθανόν να συμβεί. Και τι πρέπει να κάνει κανείς; Να ζει χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, χωρίς τηλέφωνο, να μην χρησιμοποιεί τις σύγχρονες ηλεκτρικές συσκευές ή να αρνηθεί π.χ. να κάνει εγχείρηση με την τεχνολογία των laser; Οι Χιλιαστές δεν κάνουν μετάγγιση αίματος και πεθαίνουν και οι προτεσταντικές αιρέσεις (Amish, Memmonite, Mormons και άλλες συναφείς) αποποιούνται την εξέλιξη των επιστημών, τη έρευνα, την χρήση των τεχνολογικών μέσων.

Δ. Στο κείμενο φαίνεται ότι ο Γέροντας χρησιμοποιεί τη λέξη ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ. Υπάρχει ΣΦΡΑΓΙΣΜΑ ΠΡΙΝ ΤΟ ΧΑΡΑΓΜΑ;;

Η νεόκοπος αυτή θεωρία δεν μαρτυρείται πουθενά στην Ιερά Παράδοση και την Αγία Γραφή. Το μοναδικό χωρίο που προσάγεται, για να υποστηριχθεί η θεωρία αυτή περί προ – εσχατολογικού χαράγματος (σφραγίσματος) προέρχεται από μία σχετική ομιλία του Οσίου Εφραίμ του Σύρου  με τον τίτλο «Λόγος εις την παρουσία του Κυρίου ,περί συντελείας του κόσμου και εις την παρουσία του Αντιχρίστου». Όπως αναφέραμε αναλυτικά στο άρθρο μας) το κείμενο της ομιλίας ανήκει στα ΝΟΘΑ ΕΡΓΑ που αποδίδονται στον Όσιο Εφραίμ και η Ορθόδοξη Εκκλησία ΔΕΝ ΤΑ ΑΠΟΔΕΧΕΤΑΙ.

Το επίμαχο αυτό σημείο είναι: «Τοιούτον γαρ τρόπων σκευάζει ο τύραννος, ίνα πάντες ΤΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΘΗΡΙΟΥ βαστάζωσιν, όταν έλθη απατήσαι τα σύμπαντα, εν τω καιρώ τω ιδίω, εν σημείοις, εις το πλήρωμα των καιρών».

Αν υποθέσουμε, ότι το κείμενο αυτό δεν είναι νόθο, αλλά πραγματικό, έχουμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

Η ομιλία αυτή ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ, αλλά ένα ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ και ως εκ τούτου και το χωρίο ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ. Η ομιλία έχει ως πλαίσιο ανάπτυξης τα 3,5 χρόνια της κακοποιού δράσεως του ΘΗΡΙΟΥ και επομένως, ερμηνευτικά, τα διαλαμβανόμενα τοποθετούνται στο ίδιο χρονικό πλαίσιο. Αν υποτεθεί, ότι θα υπήρχε προ-εσχατολογική σφραγίδα θα έπρεπε να υπάρχει και ΠΡΟ – ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ, ο οποίος θα την επέβαλε μέσω μιας ειδικής και συγκεκριμένης διαδικασίας, γεγονός που αγνοεί πλήρως η Ιερά Παράδοση. Αν υπήρχε ένας ιστορικός προ – Αντίχριστος και ένα προ – χάραγμα (σφράγισμα) θα έπρεπε να υπήρχε παράλληλα και μια ιστορική και συγκεκριμένη επέμβαση του Θεού προκειμένου να εφαρμοστεί το όνομα του Αρνίου και του Πατρός αυτού ως εξωτερικό προ-σφράγισμα των δούλων Του «επί των μετώπων αυτών» το οποίο ΑΓΝΟΕΙ Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ, ούτε το διαπιστώνουμε τουλάχιστο στο σύγχρονό μας ιστορικό κλίμα.

Εξάλλου ο Άγιος Ιωάννης ο θεολόγος ΠΟΥΘΕΝΑ ΔΕΝ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ, έστω και υπαινικτικά σε κανένα απολύτως προ-χάραγμα – σφράγισμα.

Το ανέκαθεν ενεργούμενο ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΑΝΟΜΙΑΣ και τα συμφυή με αυτό ΧΑΡΑΓΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΥΜΟΡΦΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΑΝΗΣ, που τα δεχόμαστε θεληματικά από τα πονηρά και ακάθαρτα πνεύματα στην καρδιά μας, μάς οδηγούν στη ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΝΤΙ – ΧΡΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ και οριστική κοινωνία με τη σατανική τριάδα ΔΡΑΚΟΝΤΑ – ΘΗΡΙΟ – ΨΕΥΔΟΠΡΟΦΗΤΗ.

Ε. Ο μακαριστός Γέροντας σε άλλη ομιλία του που κυκλοφορεί στο διαδίκτυο

(https://www.youtube.com/shorts/r0aMvUEbhg8) ταυτίζει το σφράγισμα με το χάραγμα του Αντιχρίστου που θα είναι σύμφωνα με αυτόν το 666. Είναι όμως απορίας άξιον, γιατί ο Γέροντας δεν μιλάει για το χάραγμα του Αντιχρίστου για το παλιό πεντοχίλιαρο με τον Κολοκοτρώνη που είχε ξακάθαρα πάνω του ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ ΤΟ 666.

Το χάραγμα του αντιχρίστου  συνδέεται άμεσα με τη συνειδητή άρνηση της πίστεως στον Χριστό και τη σύνταξη με τον διάβολο. Είναι ως εκ τούτου το αντίστροφό του ιερού Βαπτίσματος και του αγίου Χρίσματος «σφραγίς δωρεάς Πνεύματος Αγίου». Όταν κάποιος βαπτίζεται, η Εκκλησία του ζητά να απαντήσει καταφατικά στο ερώτημα: «Αποτάσσεσαι τον σατανά, τα έργα του και την πομπή του; Συντάσσεσαι με τον Χριστό;» Ανάλογο είναι το θέμα όσον αφορά στο αντίχριστο «βάπτισμα» του χαράγματος. Ο διάβολος τη ψυχή των ανθρώπων πολεμά και εκείνη κυρίως απειλεί. Μέχρι και σήμερα δεν παρατηρείται πουθενά το φαινόμενο να ζητείται η σύνταξη των Ορθοδόξων με τον αντίχριστο ως προϋπόθεση λήψης ταυτότητας ή διαβατηρίου ή πιστωτικής κάρτας ή κάρτας υγείας ή ακόμη αγοράς καταναλωτικών αγαθών που φέρουν το barcode.

ΣΤ. Τέλος παραθέτω ένα απόσπασμα από ένα θαυμάσιο κείμενο του σύγχρονου νεομάρτυρα π. Δανιήλ Σισόγιεφ, όπως δημοσιεύεται στο βιβλίο «Σερβικές συζητήσεις» Γιούρι Μαξίμοφ, Δανιήλ Σισόγιεφ, εκδ. 2010, που μεταφράστηκε στα ελληνικά από τον κ.Ι.Παπαρήγα.

«Γνωρίζουμε ότι ακόμη και οι Άγιοι Πατέρες έκαναν λάθη, όταν δίδασκαν αντίθετα προς τη διδασκαλία της Ιερής Παραδόσεως. Όπως έλεγε ο άγιος Βικέντιος της Λερίνης, Ιερά Παράδοση είναι: «Ό,τι πανταχού και υπό πάντων επιστεύθη»Εντούτοις, η διδασκαλία περί σφραγίδας ως κάποιου εξωτερικού μέσου ή προ-σφραγίδας — στη Ρωσία επινοήθηκε κι αυτός ο όρος — είναι κάτι που εμφανίστηκε μόνο στις μέρες μας. Δεν υπήρχε κάτι τέτοιο παλαιότερα. Το θέμα είναι ότι αυτή η άποψη είναι λανθασμένη ακόμη και από θεολογικής πλευράς. Για εμάς το κύριο ζήτημα είναι η Διαθήκη του ανθρώπου με τον Χριστό. Είμαστε σε συμβόλαιο με τον Θεό και ο Θεός μαζί μας. Και όπως είπε ο Κύριος: «Κανείς δεν μπορεί να σας αρπάξει από το χέρι του Πατέρα». Διότι ο Πατέρας μας είναι ανώτερος από όλους. Ακόμα και η ίδια η σφραγίδα του Αντιχρίστου, που περιγράφεται στην Αποκάλυψη, στο δέκατο τρίτο κεφάλαιο, κατά την ερμηνεία των Πατέρων της Εκκλησίας — του αγίου Ιππολύτου Ρώμης, του  Ανδρέα Καισαρείας, του αγίου Ειρηναίου Λουγδούνου (Λυώνος) — είναι κατά βάση ζήτημα προσωπικής συμφωνίας με τον Αντίχριστο. Είναι κι αυτό μία διαθήκη, απλώς άλλη. Δεν είναι τυχαίο που ο Ανδρέας Καισαρείας λέει, ότι, όπως εμείς λαμβάνουμε τη σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος στο μυστήριο του Χρίσματος, έτσι κι εκείνος θα δώσει μια κακή, ακάθαρτη σφραγίδα.
Και εδώ δεν είναι θέμα τεχνικών μέσων· είναι λάθος τρόπος σκέψης. Η σφραγίδα μπορεί να μπει και με ένα απλό στυλό, με οτιδήποτε. Διότι η ουσία αυτής της σφραγίδας δεν είναι τα τεχνικά μέσα, αλλά το ότι ο άνθρωπος εκούσια περνά στην πλευρά του εχθρού. Αυτό είναι το σημαντικό!
Πολλοί νομίζουν, για κάποιο λόγο, ότι ο Αντίχριστος δεν θα μπορεί να αναγνωρίσει έναν άνθρωπο χωρίς τη σφραγίδα. Όμως στον Αντίχριστο θα κατοικεί ο σατανάς, όπως λέγεται στην προς Θεσσαλονικείς Επιστολή, ότι θα ενεργεί «κατ’ νέργειαν τοσαταν», και στον σατανά υποτάσσονται όλα τα πονηρά πνεύματα. Τα πονηρά πνεύματα μάς παρακολουθούν συνεχώς και ήδη έχουν «φάκελο» για τον καθέναν μας. Όπως περιγράφεται στα τελώνια της μακαρίας Θεοδώρας, καταγράφουν κάθε κακό έργο που έχουμε κάνει. Θα είναι, άραγε, δύσκολο για τον Αντίχριστο να καλέσει ένα πνεύμα και να ρωτήσει πού βρίσκεται κάποιος; Όχι, πολύ εύκολα θα το κάνει αυτό. Δεν θα χρειαστεί να μας κυνηγάει για να το μάθει.
Αυτό που έχει σημασία για τον Αντίχριστο δεν είναι το πού βρίσκεται κάποιος, τι κάνει ή με τι εμπορεύεται. Σημασία θα έχει, αν ο άνθρωπος έχει συνάψει μαζί του συμφωνία. Αν έχει μπει σε συμμαχία μαζί του.
Και θα εκβιάζει μέσω της πείνας· γι’ αυτό και η απαγόρευση στο εμπόριο. Και η αρχή του θα είναι απλή: αν δεν με προσκυνήσεις, θα σε αφήσω να πεθάνεις από την πείνα. Αυτή είναι όλη η λογική του, καταλαβαίνετε;
Σε εμάς εδώ συνέβη μια παραχάραξη, και μάλιστα την παραχάραξη αυτή την έκαναν οι αιρετικοί. Οι ιδέες ότι ο ΑΦΜ, τα βιομετρικά διαβατήρια και γενικά τα διαβατήρια είναι η σφραγίδα του Αντιχρίστου, προέρχονται ακόμη και από σχισματικούς κύκλους. Συγκεκριμένα για τον ΑΦΜ, αυτή η ιδέα ήρθε από τους Αντβεντιστές της Έβδομης Ημέρας. Την δεκαετία του 1970, μία από τις γυναίκες κήρυκές τους είπε ότι είδε κάποιο «όραμα», όπου κάποιο πνεύμα της αποκάλυψε ότι αυτό είναι η σφραγίδα του Αντιχρίστου. Καταλαβαίνετε από τι θολή πηγή προέρχεται όλο αυτό στην πραγματικότητα; Και για ποιον λόγο ο σατανάς διαδίδει όλα αυτά; Όταν θα εμφανιστεί ο πραγματικός Αντίχριστος, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που φοβούνται να λάβουν τη σφραγίδα, θα τη λάβουν πολύ εύκολα. Γιατί θα την αναζητούν εκεί που δεν είναι. Θα την αναζητούν σε τεχνικά μέσα, που ο Αντίχριστος δεν τα έχει ανάγκη. Ο διάβολος θέλει να συνηθίσει τους ανθρώπους έτσι, ώστε όταν έρθει ο πραγματικός εχθρός, να μην τον φοβούνται πια.

Και ο άγιος Ιππόλυτος λέει το εξής:

«Τι θα λέει ο άνθρωπος,  όταν θα λαμβάνει τη σφραγίδα του Αντιχρίστου; Θα λέει: Αποτάσσομαι τον Θεό, τον Δημιουργό του ουρανού και της γης, τον Μονογενή Υιό Του, τον Ιησού Χριστό, το Άγιο Πνεύμα, την Αγία Εκκλησία και παραδίδομαι σε σένα».

Βλέπετε; Ο άγιος Ιππόλυτος είχε δίκιο. Το κύριο πράγμα που ζητά σήμερα ο Αντίχριστος είναι η άρνηση του Δημιουργού της κτίσεως. Η θεωρία της εξέλιξης, δεν είναι άραγε προετοιμασία για τον Αντίχριστο; Φυσικά και είναι προετοιμασία — ειδικά η θεϊστική εξέλιξη. Όταν λένε ότι ο Θεός δημιούργησε μέσω του κακού και του θανάτου, αυτό οδηγεί κατευθείαν στον Αντίχριστο. Όταν υποστηρίζεται ότι ο Χριστός δεν είναι ο μόνος δρόμος προς τον Θεό, αυτό είναι ο δρόμος του Αντιχρίστου.
Όταν λένε ότι υπάρχει σωτηρία και έξω από την Εκκλησία, και αυτό είναι δρόμος προς τον Αντίχριστο. Όταν λένε ότι πρέπει να οικοδομήσουμε τη ζωή μας εδώ στη γη, όπως λέει και ο Απόστολος Παύλος: Όταν θα λένε «ειρήνη και ασφάλεια», τότε θα έρθει επάνω τους αιφνίδια καταστροφή — και αυτός είναι δρόμος του Αντίχριστου. Ο δρόμος προς τον Αντίχριστο είναι ιδεολογικός, όχι τεχνολογικός. Ιδού λοιπόν τι πραγματικά συμβαίνει: μια δαιμονική παραχάραξη. Αντικαθιστούν το πνευματικό πρόβλημα της συμφωνίας με τον εχθρό, με τεχνικά μέσα.Και θα πω το εξής: πνευματικά, πολλοί άνθρωποι έχουν ήδη αποδεχθεί τις ιδέες του Αντιχρίστου. Η ιδέα ότι υπάρχει ένας Θεός, αλλά πολλοί δρόμοι προς Αυτόν, είναι ιδέα του Αντιχρίστου. Αλλά κανείς δεν γράφει κατά αυτών των ιδεών. Κανείς δεν αγωνίζεταιεναντίον τους. Αντίθετα, αγωνίζονταικατά πραγμάτων που είναι ξεπερασμένα εδώ και καιρόΘυμάστε τον μύθο ότι τάχα υπάρχει ένας υπολογιστής με το όνομα «θηρίο» στις Βρυξέλλες;
Μα, συγγνώμη, αυτός ο υπολογιστής του 1976 έχει λιγότερη ισχύ από τη συσκευή που κρατάτε τώρα στα χέρια σας. Κι όμως, με αυτά τα παρωχημένα φοβίζουν ακόμη τον κόσμο.Αυτό είναι παραφροσύνη ανθρώπων που έχουν πέσει σε πλάνη (πλάνη πνευματική).Και υπάρχει ένα πολύ απλό σημάδι γι’ αυτό: παρατηρήστε· όσο περισσότερο ασχολείται κάποιος με τον αγώνα κατά του ΑΦΜ ή των βιομετρικών διαβατηρίωντόσο πιο ανήσυχος και επιθετικός γίνεται. Γίνεται ευερέθιστος, οργισμένος, επιθετικός. Είναι αυτό καρπός του Αγίου Πνεύματος; Είναι το Άγιο Πνεύμα Θεός ταραχής;Όπως λέει και ο Απόστολος Παύλος, ο Θεός μας δεν είναι Θεός ταραχής, αλλά ειρήνης.Κι εγώ προσωπικά δεν έχω δει ούτε έναν ήρεμο και ειρηνικό άνθρωπο που να ασχολείται ενεργά με τον αγώνα κατά του ΑΦΜ. Όλοι είναι υστερικοί.
Είχαμε έναν σεβαστό αρχιμανδρίτη σε ένα μεγάλο μοναστήρι — δεν θα πω το όνομά του για να μην τον ντροπιάσω. Αυτός πολεμούσε πολύ έντονα το ΑΦΜ και τελικά τρελάθηκεΚυριολεκτικά τρελάθηκε: έτρεχε γυμνός στο μοναστήρι, φώναζε παράλογα πράγματα, και κατέληξε στο ψυχιατρείο.Αυτό είναι πνευματικό σκοτάδι που κατέστρεψε τελείως τον άνθρωπο.Έχουμε ανθρώπους που έφυγαν να ζήσουν σε σπηλιές. Θυμάστε την περίπτωση της Πένζας; Όλα αυτά είναι αποτελέσματα της ίδιας πλάνης. Είναι από τον Θεό αυτό; Όχι, είναι από τον σατανά.Και είναι από τον σατανά, ακριβώς, επειδή ο διάβολος θέλει να θολώσει το μυαλό των ανθρώπων. Τους θόλωσε τόσο, που ξέχασαν τον Χριστό και θυμούνται μόνο τον διάβολο.Είπατε πριν για τον γέροντα Παΐσιο, και θυμήθηκα μια ιστορία από πρώτο χέρι. Τη δεκαετία του 1980 κάποιοι προσκυνητές πήγαν στον γέροντα Παΐσιο τον Αγιορείτη και άρχισαν να τον ρωτούν: «Πότε θα έρθει ο Αντίχριστος;» Και αυτός τους ρώτησε: «Μα τι, τον περιμένετε με τόση ανυπομονησία;»

Πρέπει να τεθή εις διάλογον με τον Παπισμόν το θέμα του Εορτολογίου

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

__________________

Ένα θέμα το οποίο έπρεπε να απασχολήσει την Εκκλησία στο διάλογο με τον Παπισμό, είναι και το θέμα ότι, δεν θα πρέπει ούτε κατ’ οικονομία, να γίνει αποδοχή των ‘’αγιοποιηθέντων’’ Ρωμαιοκαθολικών από τους Πάπες της εκπεσούσας Ρώμης.  Αυτό φυσικά ισχύει και για τους διαλόγους με άλλες αιρετικές κοινότητες. 

Για μας η μοναδικότητα της εκκλησίας είναι αναμφισβήτητη και αδιαπραγμάτευτη. Η Εκκλησία είναι Μία και ως εκ τούτου, τα περί ‘’αδελφής εκκλησίας’’ δια τον Παπισμόν, δεν είναι σύμφωνα με την διδασκαλία της Εκκλησίας μας. Η αγιοκατάταξη λοιπόν αφορά την Εκκλησία και τα μέλη της Εκκλησίας τα οποία έζησαν  αγιασμένο βίο.

Όσο δύσκολο κι αν είναι να τεθεί ένα τέτοιο θέμα, επιβάλλεται να συζητηθεί στο διάλογο.  Στον Παπισμό έχουν κάνει φανερές τις προθέσεις τους.  Αν προστρέξει κανείς για παράδειγμα στο οικουμενιστικό ‘’εορτολόγιο – μαρτυρολόγιο’’ της συγκρητιστικής οικουμενιστικής κοινότητας του Bose, το καλούμενο ‘’Monastero di Bose’’, το οποίο λειτουργεί κάτω από το Βατικανό, θα παρατηρήσει ότι για παράδειγμα κατά τις 30 Ιουλίου, η οικουμενιστική αυτή κοινότητα εορτάζει κάποιον Αγγλικανό ‘’άγιο’’ William Wilbeforce (κοινωνικό μεταρρυθμιστή), τους Λουθηρανούς William Penn και Augast Vilmar, τον μονοφυσίτη Gregory bar Herbraeus κλπ, κατά τις 31 Ιουλίου, τον Λουθηρανό Bartolomé de Las Casas, τον  μονοφυσίτη Slemun κλπ. 

Παρατηρούμε ότι οι Έλληνες Ορθόδοξοι Άγιοι στο λεγόμενο ‘’εορτολόγιο – μαρτυρολόγιο’’ της συγκρητιστικής οικουμενιστικής κοινότητας του Bose, συμπεριλαμβάνονται στην ίδια ‘’ενότητα’’ με τους Ουνίτες, οι οποίοι αναφέρονται ως ‘’Ελληνες Καθολικοί’’, η οποία  ενότητα τιτλοφορείται ‘’Ορθόδοξοι και Έλληνες – καθολικοί’’ (Ortodossi e Greco – cattolici) και γίνεται εύκολα αντιληπτή η σκοπιμότητα της ομαδοποίησης.  Θα πρέπει να παρατηρήσομε ότι για τους Παπικούς γίνεται ενιαία αναφορά με την ονομασία ‘’Δυτικών Ρωμαιοκαθολικών’’. 

Oι Παπικοί επίσης πρόβαλαν και προβάλουν  τον καλούμενο από αυτούς ‘’οικουμενισμό αίματος’’.  Αυτό γίνεται στα πλαίσια όπως ισχυρίζονται, του διαχριστιανικού οικουμενισμού.  Να θυμίσουμε αυτό το οποίο ανεφέρετο στις 12 Οκτωβρίου 2016 στο διαδικτυακό ιστότοπο www.va (Vatican Radio), όπου ο Πάπας Φραγκίσκος μίλησε για ‘’οικουμενισμό αίματος’’.

Αν εμείς ως Ορθόδοξοι, αποδεχθούμε αυτό το παπικό ολίσθημα, αποτελεί σχετικοποίηση της δογματικής ακρίβειας της Εκκλησίας.  Οι παπικοί κάνουν αναφορά στον ‘’οικουμενισμό αίματος’’. 

Τον ‘’οικουμενισμό αίματος’’ παπικοί πρόβαλαν και το έτος 2016 στο ‘’Διεθνές Συνέδριο Ορθόδοξης Πνευματικότητας’’ στο Bose.  Να θυμίσουμε ότι προηγήθηκε παρόμοιος χαρακτηρισμός από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄, ο οποίος αναφέρθηκε σε ‘’κοινωνία μαρτύρων’’. 

Ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρθηκε σε ‘’οικουμενισμό αίματος’’  παλαιότερα, τον οποίο μάλιστα χαρακτήρισε ‘’ως προφητεία της κοινωνίας, η οποία θέλουμε να οδηγήσει στον Κύριο των εκκλησιών’’.   Φοβερή κακοδοξία είναι αυτή, η οποία δεν θεωρεί τον Χριστό κεφαλή της Εκκλησίας, αλλά Κύριο των ‘’εκκλησιών’’.  

Αυτό αποτελεί διαχριστιανική συγκρητιστική εκκλησιολογική στρέβλωση.  Και μόνη η αναφορά σε ‘’Κύριο των εκκλησιών’’, αρκεί για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος του ολισθήματος.  Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο οποίος είναι η κεφαλή της Εκκλησίας, στον διαχριστιανικό συγκρητισμό του σαρωτικού Οικουμενισμού, αναφέρεται (άπαγε της βλασφημίας) ως ‘’Κύριος των εκκλησιών’’ από τον Πάπα Φραγκίσκο;

Το έτος 2016 στο ‘’Διεθνές Συνέδριο Ορθόδοξης Πνευματικότητας’’, στο οικουμενιστικό συνοθύλευμα του Bose, έγινε λόγος για «εμπειρία των μαρτύρων του εικοστού αιώνα  η οποία είναι μια πολύτιμη κληρονομιά για όλες τις ευαγγελικές εκκλησίες και το σύνολο της ανθρωπότητας».  Δεν είναι τυχαίο ότι στην οικουμενιστική κοινότητα του Bose, συνέταξαν ένα συγκρητιστικό οικουμενιστικό ‘’εορτολόγιο – μαρτυρολόγιο’’, το οποίο απεκάλεσαν μάλιστα ‘’οικουμενικό μαρτυρολόγιο’’, το οποίο τιτλοφορείται στη σχετική ιστοσελίδα του Bose  «Εκκλησίες  θυμηθείτε». 

Aφορμούνται όπως ισχυρίζονται, από την εορτή των Αγίων Πάντων, αν είναι δυνατό, η οποία θεσπίστηκε τον 4ον αιώνα στην Αντιόχεια, λησμονώντας ότι στους Αγίους Πάντες δεν συμπεριλαμβάνοντο οι αιρετικοί. Θα μπορούσε η Εκκλησία να δεχθεί το διαχριστιανικό συγκρητιστικό ολίσθημα του καλούμενου από τους παπικούς ‘’οικουμενισμού αίματος’’;

Ο διαχριστιανικός συγκρητισμός του καλούμενου από τους παπικούς ‘’οικουμενισμού αίματος’’, σχετικοποιεί τις δογματικές αλήθειες της Εκκλησίας, καθότι μπορεί  να αναφέρεται σε μάρτυρες Αγγλικανούς, Παπικούς, Λουθηρανούς, Μαρωνίτες, Κόπτες της Αιθιοπίας, Ορθοδόξους, Ουνίτες, της λεγόμενης ‘’Ασσυριακής εκκλησίας’’, της λεγόμενης ‘’Συριακής καθολικής εκκλησίας’’ κλπ. 

Ως εκ τούτου είναι εύκολη η αναφορά σε ‘’εκκλησίες’’ και κατά το παπικό ατόπημα σε ‘’Κύριο των εκκλησιών’’.  Δεν προβληματίζει τους θιασώτες του Οικουμενισμού ο διαχριστιανικός συγκρητισμός του ‘’οικουμενισμού αίματος’’; 

Το συγκρητιστικό ‘’μαρτυρολόγιο’’ το οποίο προβάλλουν στο Bose, τιτλοφορείται ‘’οικουμενικό μαρτυρολόγιο’’ (martirologio ecumenico).  Στο λεγόμενο ‘’εορτολόγιο’’ του Bose, το οποίο τιτλοφορείται «Εκκλησίες θυμηθείτε», τις οποίες καλούν σκοπίμως «διάφορες παραδόσεις», αναφέρεται  ποιός ‘’εορτάζει’’ κατ’ εκείνη την ημέρα, Αγγλικανός, Κόπτης, Λουθηρανός κλπ. Τούτο διαφαίνεται φυσικά και από τα τραγούδια-προσευχές των.

Ως πρόφαση πήραν λένε την  Εορτή των Αγίων Πάντων, η οποία θεσπίστηκε τον 4ο αιώνα στην Αντιόχεια, λησμονώντας ότι στους Αγίους Πάντες δεν συμπεριλαμβάνοντο οι αιρετικοί.  Αυτό αποτελεί μεγίστη στρέβλωση της Εορτής των Αγίων Πάντων.

Όταν ο Άγιος Εφραίμ ο Σύρος, στις ομιλίες του στην Νίσιβη και την Έδεσσα, αναφέρθηκε ‘’εις μνήμην των Μαρτύρων όλης της οικουμένης’’, εννοούσε τους μάρτυρες της Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, δηλαδή της Ορθόδοξης  Εκκλησίας.

Εις την Λιτή της Εορτής των Αγίων Πάντων ψάλλουμε,  ‘’Χαίρετε Μαρτύρων ο δήμος, οι εκ περάτων συναθροισθέντες εις μίαν πίστιν…’’.  Το ‘’εις μίαν Πίστιν’’, αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση. Ποια ‘’Πίστεως συμφωνία’’ υπάρχει;   Πως μπορούν να ‘’συνεορτάζονται’’ Ορθόδοξοι, Παπικοί, Παπικοί Ουνίτες και Παπικοί Μαρωνίτες κλπ; 

‘’Οι εκ περάτων συναθροισθέντες εις μίαν πίστιν’’, όπως αναφέρει με ορθόδοξη ακρίβεια το Ιδιόμελο αυτό της Εορτής των Αγίων Πάντων, τους Αγίους της Μιας Αγίας Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, δηλαδή της Ορθόδοξης Εκκλησίας εννοεί.  Αποτελεί λοιπόν σπίλωση της Εορτής των Αγίων Πάντων, η αποδοχή ενός  κοινού εορτολογίου.

Στο Συνοδικό της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου αναφέρεται ότι «η Οικουμένη ως συμπεφώνηκεν», καταδεικνύοντας πως ορίζεται Ορθοδόξως η Οικουμένη.  Εις την Λιτή της Εορτής των Αγίων Πάντων ψάλλομε : ‘’Πίστεως συμφωνία, την κοσμικήν πανήγυριν, των απ’ αιώνος Θεώ ευαρεστησάντων…’’.   Αυτό καταδεικνύει ότι αιρετικοί, δεν μπορούν να συμπεριλαμβάνονται στην Εορτή των Αγίων Πάντων.

Συνεπώς θα πρέπει να απασχολήσει την Εκκλησία στο διάλογο με τον Παπισμό, το θέμα του Εορτολογίου.  Είναι αλήθεια πολύ δύσκολο να συζητηθεί κάτι τέτοιο, αλλά πρέπει να γίνει.  Η αποδοχή των ‘’αγιοποιηθέντων’’ Ρωμαιοκαθολικών από τους Πάπες της εκπεσούσας Ρώμης, δεν θα γίνει αποδεκτή από το πλήρωμα της Εκκλησίας.  Ούτε κατ’ οικονομία δεν μπορεί κάτι τέτοιο να γίνει αποδεκτό. 

ὉἈρχιεπίσκοπος Κύπρου περί των προφητικῶν λόγων του   Ἁγίου Παϊσίου διά τήν Κύπρον

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

____________________

Σὲ βίντεο στὸ youtube, τὸ ὁποῖο τιτλοφορεῖται “Κύπρου Γεώργιος | Ἅγιος Παΐσιος ἔλεγε παραμύθια”, ἀπὸ τὸν διαδικτυακὸ ἱστότοπο “Ὀρθοπιστία”, ποὺ ἀφορᾶ συνέντευξη τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Γεωργίου στὸ δημοσιογράφο Ἀνδρέα Κημήτρη (παρμένο ἀπὸ τὸ tic toc, τοῦ ὁποίου ἔχει πάρει τὸ μέρος αὐτὸ τῆς συνένετευξης), ὁ Μακαριώτατος στὸ σημεῖο αὐτὸ ποὺ προβάλλεται στὸ βίντεο ἀναφέρει τὰ ἑξῆς: “Ἔρχονται καὶ λένε σήμερα, μὰ εἶπε ὁ Ἅγιος Παΐσιος θὰ φύγουν οἱ Τοῦρκοι, ὅπου νά ’ναι, τά ’χουν τὰ κόλλυβα τυλιγμένα στὴ ζώνη τους… ἔτσι τὸ εἶπε. Ὅταν πήγαιναν μπροστά του ἄνθρωποι ἀπελπισμένοι πρόσφυγες, ἔπρεπε νὰ τοὺς δώσει κάποιους λόγους παραμυθίας, νὰ τοὺς παρηγορήσει καὶ τοὺς εἶπε περιμένετε θὰ φύγουν… θὰ κάνουν… Ἦταν λόγια παρηγορητικά, δὲν ἔλεγε ἐκείνη τὴν ὥρα ἀμέσως θὰ τοὺς διώξουμε… ἔχουμε τὴν δύναμη… τὸ ἕνα τὸ ἄλλο”. Ἀκολούθησε ἡ ἐρώτηση τοῦ δημοσιογράφου, “Ὑπάρχει κόσμος ὁ ὁποῖος πιστεύει καὶ σοῦ λέει μὰ εἶπεν ὁ Παΐσιος ἔν νὰ φύουν οἱ Τούρτζιοι”. Ἡ ἀπάντηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἦταν ἡ ἑξῆς: “Ὀφείλουμε ἐμεῖς νὰ δίνουμε στὸν κόσμο τὴ σωστὴ ἑρμηνεία”.

  Πρὶν γίνει ὁποιοσδήποτε σχολιασμός, εἶναι δίκαιο νὰ ἀναφερθεῖ ὅτι ὁ Μακαριώτατος δὲν χρησιμοποίησε τὴ λέξη “παραμύθια”, ἀλλὰ ἀναφέρθηκε σὲ λόγους παραμυθίας, δηλαδὴ παρηγορητικοὺς λόγους καὶ τὸ ἐξήγησε καὶ εἶναι ἄδικο νὰ γίνεται τέτοια παρερμηνεία.

  Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἀναφέρει τὸ ἑξῆς: «ὁ δὲ προφητεύων ἀνθρώποις λαλεῖ οἰκοδομὴν καὶ παράκλησιν καὶ παραμυθίαν» Α΄ Κορ. 14,3. Ἐμεῖς ποὺ γνωρίσαμε τὸν Ἅγιο Παΐσιο, ἔτσι ἐκλαμβάνουμε τὰ λόγια του γιὰ τὴν Κύπρο. Τὰ ἐκλαμβάνουμε ὡς προφητικὰ λόγια καὶ παρεπόμενα λόγια παρακλήσεως καὶ παραμυθίας.

  Δικαίωμα τοῦ Μακαριωτάτου εἶναι νὰ πιστεύει ὅ,τι θέλει, ὅπως καὶ ἐμᾶς δικαίωμά μας εἶναι νὰ ἐκφράζουμε αὐτὸ τὸ ὁποῖο καταλάβαμε ἀπὸ αὐτὰ ποὺ ἔλεγε ὁ Ἅγιος γιὰ τὴν Κύπρο. Ποτέ, μὰ ποτέ, δὲν ἀντιληφθήκαμε ὅτι, ἐπρόκειτο ἁπλὰ γιὰ παρηγορητικὰ λόγια. Ὅσοι γευθήκαμε τὰ χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Παϊσίου, ἀντιλαμβανόμαστε ὅτι δὲν ἦταν ἁπλὰ παρηγορητικὰ λόγια, αὐτὰ ποὺ ἔλεγε ὁ Ἅγιος γιὰ τὴν Κύπρο. Ἂν ἦταν ἁπλὰ παρηγορητικὰ λόγια, θὰ ὁμιλοῦσε πολὺ γενικόλογα.

  Στὸ βιβλίο «Γέρων Παΐσιος 1924-1994, Προφητεῖες τοῦ γ. Παϊσίου γιὰ Ἐθνικὰ Θέματα -Ἀλεξανδρούπολη 2014 (Ἐπιλογὴ κειμένων: Ἀνέστης Μαυροκέφαλος)», ἀναφέρεται τὸ ἑξῆς ἀπὸ τὸν κ. Τσέτο Χρῆστο, ἐ.ἀ. Θεσσαλονίκη «Κατάγομαι ἀπὸ τὸ Χιλιομόδι Κορινθίας. Εἶμαι ἀπόστρατος ἀξιωματικός, ἐπισμηναγὸς στὸ βαθμό. Τὴν 8η Ἰουλίου 1974 ἐπισκέφτηκα τὸν Γέροντα Παΐσιο στὸ κελλί του. Καθίσαμε μαζὶ ἀρκετὲς ὧρες, σχεδὸν ὅλο τὸ ἀπόγευμα. Μιλήσαμε γιὰ ἀρκετὰ θέματα. Στὸ τέλος ἄρχισε νὰ μοῦ μιλάει γιὰ τὴν ἐπικείμενη ἀπόβαση τῶν Τούρκων στὴν Κύπρο. Ἦταν τόσο σαφής. Ἔβλεπε τὰ πράγματα σὰν νὰ γίνονταν ἐκείνη τὴ στιγμή”.

  Καὶ συνέχισε μὲ τὴν ἐπεξήγηση τῶν προφητικῶν λόγων του ὡς ἀκολούθως: “Δηλαδή, ἔβλεπε τὰ πλοῖα νὰ πλησιάζουν τὸ λιμάνι τῆς Κερύνειας καὶ τὴν ἀποβίβαση τῶν τεθωρακισμένων στὴν παραλία. Ἔβλεπε τὸν Τούρκικο στρατὸ καὶ τὰ αὐτοκίνητα νὰ προελαύνουν, ἔβλεπε τὰ χωριὰ ποὺ κατελάμβαναν οἱ Τοῦρκοι, νὰ ἀδειάζουν. Ἔβλεπε τοὺς Τούρκους νὰ σκοτώνουν τοὺς Κυπρίους καὶ νὰ κάνουν διάφορα κακά. Τὰ διηγόταν μὲ τέτοιο τρόπο, σὰν νὰ ἦταν παρών. Μοῦ ἔκανε τρομερὴ ἐντύπωση. Ὅταν εἶδε ὅτι γινόταν πάλη σῶμα μὲ σῶμα μὲ τοὺς Κυπρίους, ὅταν χύθηκε τὸ πρῶτο αἷμα, ὁ Γέροντας σήκωσε τὰ χέρια στὸν οὐρανὸ καὶ μὲ δάκρυα στὰ μάτια εἶπε «Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον, Κύριε ἐλέησον»”.

  Τὰ λεχθέντα ἀπὸ τὸν Ἅγιο Παΐσιο, σχετικὰ μὲ τὴν Κύπρο, μετὰ τὴν Τουρκικὴ εἰσβολή, ἦταν σίγουρα λόγοι παρακλήσεως κατὰ τὸ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου «ὁ δὲ προφητεύων ἀνθρώποις λαλεῖ οἰκοδομὴν καὶ παράκλησιν καὶ παραμυθίαν» Α΄ Κορ. 14,3, ἀλλὰ προπαντὸς προφητικοὶ λόγοι.

  Εἶναι γεγονὸς ὅτι στὶς μέρες μας ὑπάρχει μία ἀκατάσχετη “προφητολογία” στὸ διαδίκτυο, ἀπὸ κάποιους ποὺ θεωροῦν ὅτι ἑρμηνεύουν ὀρθὰ τὰ προφητικὰ λόγια τῶν Ἁγίων μας, ἀνακατεύοντάς τα μὲ τὴν προσωπική τους γνώση γιὰ τὴν γεωπολιτικὴ καὶ γεωστρατηγική.

  Αὐτὰ ποὺ γράφουν καὶ λένε κάποιοι, καταντοῦν γεννήματα τοῦ μυαλοῦ τους. Ἐκτὸς τοῦ ὅτι γελοιοποιοῦνται μὲ τὰ γεννήματα τοῦ μυαλοῦ τους, κάνουν ζημιὰ καὶ στὴν Ἐκκλησία, μὲ τὸ ἀνεκπλήρωτο τῶν “προφητειῶν” τους. Γι’ αὐτὸ καλύτερα σὲ αὐτὰ τὰ πράγματα, νὰ ὁμιλεῖ κανεὶς φειδωλὰ καὶ ἐν πολλοῖς νὰ τηρεῖ σιωπή.

  Ἡ χαρακτηριστικὴ φράση του Ἁγίου Παϊσίου “οἱ Τοῦρκοι τὰ κόλλυβα τὰ ἔχουν τυλιγμένα στὸ ζωνάρι τους, λίγο νὰ κουνηθοῦν θὰ πέσουνε”, ἠχεῖ ἀκόμη παρηγορητικά. Τὴν ἴδια φράση, εἶπε καὶ γιὰ τὰ τότε κομμουνιστικὰ καθεστῶτα.

  Ὅταν τότε εἶχαν ἀρχίσει τὰ κομμουνιστικὰ καθεστῶτα νὰ ἀγριεύουν, τότε ποὺ διέρρευσαν ἀρκετὲς πληροφορίες σχετικὰ μὲ τὰ ψυχιατρεῖα, στὰ ὁποῖα ἔσυραν τοὺς ἀντιφρονοῦντες, πολλοὶ ἦταν ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι πήγαιναν στὸν Ἅγιο Παΐσιο καὶ τοῦ ἀνέφεραν γιὰ τὴ θλιβερὴ κατάσταση τῶν ἀντίθεων κομμουνιστικῶν καθεστώτων. Ὡς ἀπάντηση ὁ Ἅγιος ἔλεγε τό, “τὰ κόλλυβα τά ’χουν τυλιγμένα στὸ ζωνάρι τους, λίγο νὰ κουνηθοῦν θὰ πέσουνε”, τὴν ἴδια ρήση δηλαδὴ ποὺ ἔλεγε γιὰ τὴν Τουρκικὴ κατοχὴ στὴν Κύπρο.

Ὄχι μόνο παρηγορητικὰ δὲν τὰ ἐξελάμβαναν οἱ πολλοὶ αὐτὰ τὰ λόγια τοῦ Ἁγίου, ἀλλὰ παντελῶς ἄτοπα, καθότι ἦταν παντελῶς ἀδύνατο νὰ ἐπισυμβεῖ κάτι τέτοιο στοὺς πολύχρονους ἀπάνθρωπους μηχανισμοὺς τοῦ κόκκινου φασισμοῦ. Αὐτὰ τὰ λόγια του πολὺ λίγοι τὰ δεχόντουσαν, ἂν καὶ τὰ εἶπε ἀρκετὲς φορὲς ὁ Ἅγιος.

  Λίγοι ἦταν ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἀντιλαμβάνονταν ὅτι δὲν ἦταν ἁπλὰ λόγοι παραμυθίας, ἀλλὰ λόγοι προφητικοί. Ὅταν ἔπεσαν τὰ ἀντίθεα κομμουνιστικὰ καθεστῶτα, κατάλαβαν πολλοὶ τί ἦταν ἐκεῖνο τὸ “τὰ κόλλυβα τά ’χουν τυλιγμένα στὸ ζωνάρι τους”.

  Κοντὰ στὸ 1978-9 ἕνας μοναχὸς ἐμπιστευτικὰ ἔγραφε σὲ φίλο μου, κάτι ποὺ τοῦ ἐκμυστηρεύτηκε ὁ Ἅγιος Παΐσιος, ἀναφορικὰ μὲ τὸ στυγνὸ καθεστὼς τῆς κομμουνιστικῆς τότε Γιουγκοσλαβίας. Τὸ ἀντιχριστιανικὸ καθεστὼς τῆς τότε Γιουγκοσλαβίας, ὡς γνωστὸ δίωξε πολλοὺς Χριστιανούς. Νὰ θυμίσουμε τὸν πόλεμο σὲ βάρος τοῦ ὁμολογητῆ Ἁγίου Ἰουστίνου Πόποβιτς.

  Στὴν ἐπιστολὴ αὐτὴ τοῦ ἁγιορείτη μοναχοῦ στὸν φίλο μου ἔγραφε, ὅτι ἐκεῖνες τὶς μέρες ἐπισκέφθηκε τὸν Ἅγιο Παΐσιο, ἕνας Σέρβος ἀνώτατος ἀξιωματικός, ὁ ὁποῖος κρυφὰ ζοῦσε ἐκκλησιαστικὴ ζωὴ καὶ τοῦ ἀνέφερε ὅτι ἔχουν σχέδια νὰ φθάσουν μέχρι τὴ Λάρισα.

  Ὁ Ἅγιος εἶπε ὅτι δὲν θὰ κάνουν τίποτε καὶ ὅτι θὰ ἔχουν διενέξεις μεταξύ τους τὰ κομμουνιστικὰ κρατίδια τῆς Γιουγκοσλαβίας. Εἶπε μὲ βεβαιότητα ὁ Ἅγιος, ὅτι θὰ διαλυθεῖ τὸ συνονθύλευμα τῆς κομμουνιστικῆς Γιουγκοσλαβίας. Ἦταν ἁπλὰ παρηγορητικὰ λόγια γιὰ ψυχολογικοὺς λόγους; Τὰ γεγονότα ποὺ ἀκολούθησαν ἀπέδειξαν τὸ προφητικὸ χάρισμα τοῦ μεγάλου αὐτοῦ Ἁγίου.

  Ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἀναφορὰ στὴν πληροφορία τοῦ Σέρβου ἀνώτατου ἀξιωματικοῦ, ὅτι ὑπῆρχαν σχέδια νὰ φθάσουν μέχρι τὴ Λάρισα, ὅσο ὑπερβολικὸ κι ἂν ἀκούγεται, νὰ ποῦμε ὅτι ὁ χάρτης αὐτὸς χρησιμοποιήθηκε μετέπειτα πολλὲς φορὲς ἀπὸ τὸ κράτος τῶν Σκοπίων.

  Μάλιστα τὸν Αὔγουστο τοῦ 2017 σὲ ἐπίσημη ἐκδήλωση τῶν Σκοπιανῶν γιὰ τὴ λεγόμενη “ἐθνικὴ ἡμέρα τῆς Μακεδονίας”, ὁ χάρτης αὐτὸς εἶχε παρουσιαστεῖ μὲ τὸ ψευδομακεδονικὸ κράτος των νὰ ἐπεκτείνεται μέχρι τὴ Λάρισα καὶ φυσικὰ ἡ Ἑλληνικὴ Κυβέρνηση διαμαρτυρήθηκε.

  Γιὰ ἕνα Ἅγιο, ὁ ὁποῖος προεφήτευσε τὴν Τουρκικὴ εἰσβολὴ 12 μέρες πρὶν γίνει, ἕνα Ἅγιο, ὁ ὁποῖος εἶχε πεῖ γιὰ τὰ ἀπάνθρωπα καὶ ἀντίθεα κομμουνιστικὰ καθεστῶτα ὅτι, “τὰ κόλλυβα τὰ ἔχουν στὸ ζωνάρι τους”, ὅπως εἶπε γιὰ τὴν Κύπρο καὶ μετ’ ὀλίγον ἔπεσαν, ἕναν Ἅγιο ὁ ὁποῖος εἶχε προφητεύσει τὴν διάλυση τῆς πρώην Γιουγκοσλαβίας καὶ τὶς μεταξὺ τῶν κρατιδίων διενέξεις, γιατί νὰ θεωρήσουμε αὐτὴ τὴ φορά, αὐτὰ τὰ ὁποῖα εἶπε γιὰ τὴν Κύπρο, ὡς ἁπλὰ παρηγορητικὰ λόγια;

  Ὅταν ἀκούγαμε τὸ μεγάλο αὐτὸ Ἅγιο νὰ ὁμιλεῖ γιὰ τὴν Κύπρο, γιὰ μᾶς τὰ λόγια του δὲν εἶχαν ἁπλὰ τὴ μορφὴ παρηγορητικῶν λόγων, οὔτε καὶ ψυχολογικῆς μορφῆς λόγια ἦταν, ἀλλὰ μίας ἄλλης παρηγοριᾶς. «Ὁ δὲ προφητεύων ἀνθρώποις λαλεῖ οἰκοδομὴν καὶ παράκλησιν καὶ παραμυθίαν» (Α΄ Κορ. 14,3), γράφει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος.

Όταν ο Πάπας Φραγκίσκος, έκλινε την κεφαλήν προς το Μιχράμπ ((= Μέγα Τέμενος Ομεϋαδών. Δαμασκός) των μουσουλμάνων

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

________________________

Η κορανική πολεμική ενάντια στην Αγία Τριάδα και την Θεότητα του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, είναι πολύ χειρότερη από την αρειανική αίρεση.  Κι όμως ο μη αιρετικός για κάποιους Πάπας, είχε πει ότι ‘’η Βίβλος και το κοράνι είναι το ίδιο πράγμα’’.

Μιλώντας ο Πάπας Φραγκίσκος από τον εξώστη του Βατικανού σε ρωμαιοκαθολικούς στις 3 Ιουνίου 2015,  είπε το θλιβερό ότι ‘’η Βίβλος και το κοράνι των μουσουλμάνων είναι το ίδιο πράγμα’’.

Να θυμίσουμε το μέγιστο ατόπημα του Πάπα Βενέδικτου XVI στο Μπλε Τζαμί, το επανέλαβε πανομοιότυπα και ο Πάπας Φραγκίσκος. Σε άρθρο του Andrea Tornielli στη La Stampa (Vatican insider), ημερομηνίας 29 Νοεμβρίου 2014, το οποίο τιτλοφορείτo «O Πάπας σε περισυλλογή στο Μπλε Τζαμί» (‘’Il Papa in raccognlimento nella Moschea Blu’’), αναφέρετo στη επίσκεψη του Πάπα Φραγκίσκου το έτος 2014 στο Μπλε Τζαμί στην Τουρκία.

Ο Πάπας Φραγκίσκος εισήλθε στο Μπλε Τζαμί χωρίς παπούτσια, σύμφωνα με την μουσουλμανική επιταγή των πολεμίων του Αληθινού Τριαδικού Θεού, με το κεφάλι σκυμμένο και τα χεριά ενωμένα, δίπλα από το ‘’μεγάλο’’ μουφτή Rahmi Yaran.  Άνοιξε δεητικά τις παλάμες του ο Πάπας Φραγκίσκος και απάγγειλε μια προσευχή.

Πώς μπόρεσε να γίνει τέτοια  ανίερη συγκατάβαση, από κάποιο που ισχυρίζεται ότι πιστεύει στον Χριστό;  Ο Πάπας Φραγκίσκος, όπως ανέφερε ο αρθρογράφος Andrea Tornielli στη La Stampa (Vatican insider), ήλθε σε περισυλλογή στο  Μπλε Τζαμί, μαζἰ με τον ‘’Μεγάλο’’ Μουφτή, και επανάλαβε τη χειρονομία του Πάπα Βενέδικτου XVI: ενός λεπτού σιγή μπροστά από την κόγχη που δείχνει τη Μέκκα.  

Να σημειώσουμε ότι η κόγχη αυτή στο τζαμί λέγεται Μιχράμπ.  Μιχράμπ να αναφέρομε ότι είναι η ημικυκλική εσοχή στο τείχος του ισλαμικού τεμένους, το οποίο είναι στραμμένο προς την κίμπλα.  Η κίμπλα είναι η κατεύθυνση προς την Μέκκα, την γενέτειρα του Μωάμεθ του μεγαλύτερου πολέμιου της Αγίας Τριάδας όλων των εποχών.

Πώς μπορεί ένας που πιστεύει στον  Χριστό να είναι στραμμένος στη Μέκκα, που είναι η ‘’ιερότερη’’ (ανίερη) πόλη των μουσουλμάνων;  Πώς μπορεί ένας που πιστεύει στον  Χριστό, να αρνείται αλλοτρόπως την Αγία Τριάδα, έχοντας στραμμένο το πρόσωπο προς τη γενέτειρα του Μωάμεθ, του μεγαλύτερου πολέμιου της Αγίας Τριάδας όλων των εποχών; 

Προς την κίπλα, εκεί όπου είναι το μιχράμπ στράφηκε ο μουφτής για να προσευχηθεί. Εκεί στο μιχράμπ προς τη Μέκκα στράφηκε και ο Πάπας Φραγκίσκος.  Στο μπλε τζαμί προσευχήθηκε ο Πάπας Φραγκίσκος, στραμμένος προς την Μέκκα, συνοδευόμενος από τον ‘’μεγάλο’’ μουφτή.

Να σημειωθεί ότι ο ‘’μεγάλος’’ μουφτής εξήγησε στον Πάπα για τη σκάλα και την κατεύθυνση προς τη Μέκκα και τον κάλεσε σε μια στιγμή σιωπής. Ο ‘’πατέρας’’ Φεντερίκο Λομπάρντι, σημείωσε τότε, ότι ήταν ‘’μια σιωπηλή λατρεία’’ μια ‘’μεγάλη στιγμή του διαθρησκειακού διαλόγου’’, η οποία τελικά κατέδειξε το μέγεθος του Παπικού ατοπήματος.

Η δήλωση του Πάπα Φραγκίσκου, κάτω από το θόλο στο Μπλε Τζαμί, ότι ‘’ο Θεός δεν είναι μόνο για να δοξάζεται αλλά και να λατρεύεται.  Αυτό είναι το πράγμα’’, είπε υπονοώντας πίστη σε κοινό Θεό.

Το να είναι στραμμένοι οι μουσουλμάνοι προς τη Μέκκα, είναι υπαγόρευση της αντιτριαδικής πίστης τους.  Είναι στραμμένοι προς την Μέκκα, γιατί εκεί γεννήθηκε ο Χριστομάχος Μωάμεθ.

Ποια έννοια υπάρχει, ένας που ισχυρίζεται ότι πιστεύει στον Χριστό, να είναι στραμμένος συμβολικά εις Μιχράμπ;  Γιατί να είναι στραμμένη η κεφαλή του Πάπα, προς τη γενέτειρα του χριστομάχου Μωάμεθ;

Ο Μωάμεθ όντως είναι Θεομάχος, Χριστομάχος και Πνευματομάχος, καθότι πολέμιος σφοδρός της Αγίας Τριάδας.  Η μη παραδοχή της Θεότητας του Χριστού, δεν αποτελεί συνέχεια της Αρειανικής αισχύνης; 

«Αίρεσις ελογίσθη η Αρείου πλάνη έχουσα τι πλέον των άλλων αιρέσεων, ότι και χριστομάχος εκλήθη και πρόδρομος ελογίσθη του Αντχρίστου» λέγει ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας (Κατά Αρειανών Α΄).

Δεν είναι πρόδρομος του Αντιχρίστου ο Μωάμεθ, που διέδωσε  την δαιμωνιώδη αντιτριαδική πλάνη σε εκατομύρια συνανθρώπους μας;

«Ελέγχεται δε πανταχόθεν ο Άρειος άθεος, αρνούμενος τον Υιόν, και τοις ποιήμασιν αυτόν συναριθμών» λέγει ο Άγιος Αθανάσιος ο Μέγας (Κατά Αρειανών Α΄).  Ελέγχεται και ο Χριστομάχος Μωάμεθ για την αρειανική συνέχεια και τον πόλεμο εναντίον της Αγίας Τριάδας.

Γιατί ο Πάπας Φραγκίσκος προσευχήθηκε στο μουσουμανικό τέμενος και για δύο λεπτά στράφηκε προς το Μιχράμπ;  Δικαίως ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς λέγει στο σύγγραμμα του «Ορθόδοξος Εκκλησία και Οικουμενισμός» ‘’Εις την ιστορίαν του ανθρωπίνου γένους  υπάρχουν τρεις κυρίως πτώσεις: του Αδάμ, του Ιούδα, του Πάπα’’.

Αυτό που ανέφερε για τον Πάπα Βενέδικτο XVI τότε η  Τουρκική εφημερίδα Milliyet, με τον τίτλο «Ως μουσουλμάνος» ‘’Come un musulmano’’, καταδεικνύει τη ‘’χαρά’’ των πολεμίων της Αγίας Τριάδας μωαμεθανών’’. Τέτοιες ενέργειες  σαφέστατα αντίκεινται στην Α΄ εν Νικαία Οικουμενική Σύνοδο.

Εξ αφορμής της κριτικής του Σεβ. Χαλκηδόνος προς τον Πατριάρχην Μόσχας

Του   Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

__________________

Σε άρθρο το οποίο δημοσιεύτηκε στον ‘’Ορθόδοξο Τύπο’’ στις 17/4/25, το οποίο τιτλοφορείτο ‘’Μητρ. Χαλκηδόνος «Πολεμοχαρής ο Μόσχας, πλήρως υποταγμένος εις τον Πούτιν», ανεφέροντο μεταξύ άλλων τα εξής : ‘’Εις συνέντευξιν εις την εφημερίδα Le Monde, όπως αναφέρει το ιστολόγιον «orthodoxianewsagency.gr» της 7ης Απριλίου 2025,  το απολύτως έμπιστον εις τον Πατριάρχην Βαρθολομαίον πρόσωπον του Μητροπολίτου Εμμανουήλ στιγματίζει την εκ μέρους του Πατριάρχου Μόσχας Κυρίλλου ευλογίαν όπλων μαζικής καταστροφής, η οποία ως : «παραποίηση του Ευαγγελίου είναι ακατανόητη και απαράδεκτη για έναν Χριστιανό!».  Αλλά στην Ρωσία, οι κοσμικές και πνευματικές εξουσίες είναι ταυτόσημες»’’.

Όσον αφορά τον θλιβερό πόλεμο ο οποίος γίνεται μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, αν μέχρι στιγμής δεν έγινε κατανοητό ότι τα γεωστρατηγικά συμφέροντα των δύο αντιμαχόμενων κρατών, αλλά και του ΝΑΤΟ, είναι αυτά τα οποία αδικούν τον Ουκρανικό και Ρωσικό λαό, θα  έπρεπε να γίνει κατανοητό από το νατοϊκό κριτήριο και από την ‘’έμμεση’’ εμπλοκή της συμμαχίας αυτής σε αυτό τον πόλεμο, αλλά και της προηγηθείσας εμπλοκής στο θέμα της Αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία από Αμερικανούς διπλωμάτες, ένα θέμα το οποίο καθόλου δεν τους αφορούσε.  Από πότε  αιρετικοί αναμειγνύονται σε εκκλησιαστικά θέματα και επαίρονται για την καθοριστική συμβολή τους σε αυτά; 

Εμείς οι Ορθόδοξοι Έλληνες της Κύπρου δεν θα γίνουμε αλλοτρόπως αρωγοί στα γεωστρατηγικά συμφέροντα κανενός εκ των δύο αντιμαχόμενων στον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας.   Όσον αφορά τη στάση τους απέναντί μας,  ούτε από τον Πούτιν προσδοκούμε δίκαιη συμπαράσταση, ούτε  από τον Ζελένσκι και τους δυτικούς και άλλους συμμάχους του.

Ας είναι λοιπόν φειδωλοί, όσοι αναλίσκονται σε ευφάνταστους επιθετικούς προσδιορισμούς για τον ηγήτορα του καθεστώτος Ζελένσκι, γιατί περί καθεστώτος πρόκειται, αν προσμετρήσει κανείς τον φρικτό πόλεμο σε  βάρος της μόνης αναγνωρισμένης από την πλειοψηφία των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών, Αυτόνομης Ορθόδοξης Εκκλησίας Ουκρανίας, με εγκλήματα για τα οποία ομιλεί και ο ΟΗΕ, αλλ’ όχι όμως και οι ‘’φίλοι’’ Ζελένσκι (όποιοι κι αν είναι αυτοί).

Να θυμίσουμε ότι ο κ. Ζελένσκι, ο οποίος δήθεν ‘’αντιστέκεται στο όνομα της ελευθερίας’’, σε διαδικτυακή σύνδεση με την Κυπριακή Βουλή, όταν ήρθε η ώρα να αντιφωνήσει σε αυτά τα οποία ανέφερε με παρρησία η πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής και να κατονομάσει την συνεχιζόμενη αδικία σε βάρος της Κύπρου, επισυνέβη επακριβώς (με δέκατα δευτερολέπτου) η πλήρης διακοπή της σύνδεσης. 

Φυσικά αν ήθελε ο κ. Ζελένσκι θα μπορούσε να κατονομάσει τη συνεχιζόμενη κατοχή στην Κύπρο, μετά από αυτή τη σύνδεση, αλλά ο επικληθείς ως ‘’αγωνιστής της ελευθερίας’’, δεν το έπραξε.  Κάτι τέτοιο όμως θα  ήταν πολύ δύσκολο, καθότι θα τα ‘’χαλούσε’’ με τον Ερντογάν και το βαθύ κράτος της Τουρκίας και έτσι ο ‘’αγωνιστής της ελευθερίας’’ προτίμησε τη ‘’σιωπή’’.

Αυτοί οι οποίοι σωπαίνουν για τα εγκλήματα της Τουρκίας, αφειδώλευτα αποδίδουν επιθετικούς προσδιορισμούς στον κ. Ζελένσκι, έναν άνθρωπο ο οποίος τον δικό του λαό οδήγησε αδίκως στην δίνη του πολέμου. Η πρόσφατη ρήση του Αμερικανού προέδρου ότι, θα μπορούσε η Ουκρανία να αποφύγει τον πόλεμο, λέει πολλά.  Και μόνο το γεγονός ότι οι εχθροπραξίες μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας την απαρχή είχαν το 2014 και όχι το 2022, μεθερμηνεύει πολλά. 

Δεν μπορούν ακωλύτως να ομιλούν για παραποίηση του Ευαγγελίου, όσοι  σκοπίμως προσπερνούν τα μη διαψευσθέντα δημοσιεύματα περί ευλογίας του Οικουμενικού μας Πατριάρχη για την εισβολή της Τουρκίας στο Αφρίν.

Το έτος 2018 ως γνωστό έγινε εισβολή της Τουρκίας στο Αφρίν στη βόρεια Συρία.  Επρόκειτο  για εισβολή σε ξένο κράτος, μια εισβολή η οποία είχε και ως συνέπεια τον βομβαρδισμό και την ολική καταστροφή του νοσοκομείου στο Αφρίν, με νεκρούς αμάχους. Και αυτή η εισβολή έχει κληθεί ‘’ειρηνική’’.  Η Κυπριακή Δημοκρατία καταδίκασε ως ώφειλε την εισβολή αυτή της Τουρκίας η οποία κλήθηκε ‘’Κλάδος ελαίας’’. 

Στην εφημερίδα ‘’Τα Νέα’’ (www.tanea.gr), ημερομηνίας 26/1/2016, σε άρθρο με τίτλο ‘’Ο Βαρθολομαίος ευλογεί την επέμβαση της Τουρκίας στο Αφρίν’’, ανεφέροντο μεταξύ άλλων τα εξής :  ‘’Στο πλευρό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις της Τουρκίας στο Αφρίν της βόρειας Συρίας τάσσεται ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.  Σε επιστολή του προς στον Τούρκο Πρόεδρο, σύμφωνα με όσα αναφέρει η Hurriyet Daily News, ο κ. Βαρθολομαίος επισημαίνει πως η εκκλησίας προσεύχεται στο Θεό για να αποκατασταθεί η ειρήνη στη Συρία’’.

Ανέφερε μάλιστα το δημοσίευμα αυτό, γραφόμενα από την   επιστολή του Οικουμενικού Πατριάρχη.  Η επιστολή στην οποία αναφερόταν το δημοσίευμα, κατέγραφε μεταξύ άλλων τα εξής :  ‘’Ως παράδοση της Εκκλησίας μας, προσευχόμαστε πάντα για το κράτος μας, την υγεία των ηγετών μας και την ευτυχία και καλοδαιμονία του λαού μας.   Δεν έχουμε ξεχάσει τους εκατοντάδες που έχουν εκτοπισθεί εξαιτίας των συγκρούσεων στη νότια γειτονιά μας, και ειδικά στη Συρία’’.  

Ενώ συνέχιζε, λέγοντας πως ‘’είναι επιθυμία της κοινότητάς μας  το έθνος μας να αναπτυχθεί τάχιστα σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης, με το τέλος αυτής της αρρώστιας που είναι ο τρόμος, ο οποίος έχει επηρεάσει όλους τους πολίτες μας, αλλά κυρίως τους Κούρδους πολίτες που ζουν στα νοτιοανατολικά της Τουρκίας’’. 

Και συνέχιζε το δημοσίευμα ως ακολούθως : ‘Η αποφασιστική στάση του Προέδρου Ερντογάν που απαγορεύει αυστηρά το συσχετισμό μιας θρησκείας με την τρομοκρατία αντικατοπτρίζεται στην παγκόσμια κοινή γνώμη. Προσευχόμαστε εσείς και οι τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις να οδηγηθείτε σε επιτυχία και η ΄΄Επιχείρηση Κλάδος Ελαίας΄΄ να φέρει ειρήνη στην περιοχή όπως το όνομά της υπόσχεται» καταλήγει ο Οικουμενικός Πατριάρχης’’.

Το γεγονός ότι δεν έχει διαψευστεί από το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο η επιστολή αυτή, προβληματίζει ιδιαίτερα, και παρά το ότι δεν αναφέρεται γενικόλογα η Τουρκική εφημερίδα, αλλά αναφέρει και το περιεχόμενο της επιστολής.  Ιδιαιτέρως μας πληγώνει η αναφορά σε ‘’έθνος’’ μας.  Δεν έπρεπε να γίνει οποιαδήποτε διάψευση ή ανασκευή της επιστολής αυτής, αν δεν ήταν πραγματική;  

Όσοι καταφέρονται εναντίον του Πατριαρχείου Μόσχας, δεν είδαν τα δημοσιεύματα με τους πρόσφυγες από το Αφρίν, οι οποίοι εγκατέλειπαν τα σπίτια τους;  Δεν είδαν τα παιδάκια και τους αμάχους που έπαιρναν τους δρόμους της προσφυγιάς;  Δεν είδαν το βομβαρδισμένο νοσοκομείο στο Αφρίν; 

Γι’ αυτήν την ‘’ευαγγελική παραποίηση’’ οφείλεται μια διάψευση, αν τελικά η επιστολή είναι ψευδής, για να αναπαυθούν και οι Ορθόδοξοι Έλληνες της Κύπρου, για τον σκανδαλισμό τον οποίο έτυχαν από την επιστολή – ‘’ευλογία’’, στην οποία δημοσιεύεται επακριβώς και το λεκτικό της επιστολής;   

Ως γνωστό τη συνεχιζόμενη άδικη προσφυγιά στην Κύπρο συνοδεύει ‘’σιωπή’’ και ως εκ τούτου το επιδεικνυόμενο σθένος για την Ουκρανία, επιτείνει τον πόνο των Ελλήνων της Κύπρου.  Η Τουρκική κτηνωδία, με  βιασμούς  πάμπολλων γυναικών, μικρών κοριτσιών ή ακόμα και γυναικών τρίτης ηλικίας, ουδέποτε έχει καταδικασθεί από κάποιους.  Αν θέλει ο Σεβασμιώτατος Χαλκηδόνος να ομιλεί περί παραποίησης του Ευαγγελίου, ας εκζητήσει πρώτα την διάψευση αυτής της ‘’επιστολής – ευλογίας’’.

Αντιλαμβανόμαστε ποιος είναι ο Ερντογάν και πόση είναι η ‘’δημοκρατικότητά’’ του, ειδικότερα εμείς οι αδικημένοι πρόσφυγες της Κύπρου.  Όλοι στην Κύπρο έχουν αντιληφθεί την άδικη πολιτική του καθεστώτος Ερντογάν για την Κύπρο. Ακόμα και το Μητροπολιτικό περιβάλλον στην Κύπρο, το οποίο πρόβαλλε με έντονο τρόπο την ‘’προτρεπτική’’ ερώτηση, ‘’γιατί να μην έχουμε εμπιστοσύνη στον Ερντογάν’’, έχει πλήρως αντιληφθεί ποιος είναι ο πραγματικός ηγήτωρ του κατοχικού καθεστώτος.

Την πρόσφατη διακήρυξή του Ερντογάν όταν πήγε στα κατεχόμενα μέρη της Κύπρου περί διχοτομικής λύσης και συνέχισης παρεπόμενα της αδικίας, δυστυχώς συνόδευσε άκρα ‘’σιωπή’’.  Τόσο δύσκολο είναι να κατονομάσει κάποιος τη συνεχιζόμενη αδικία σε βάρος των προσφύγων της Κύπρου;  

Πόσο πολύ θα αναπαυόταν ο αδικημένος Κυπριακός Ελληνισμός, από μια τέτοια συμπαράσταση; Φυσικά και δεν επιθυμούμε μια γενικόλογη ‘’στήριξη’’, η οποία να χαρακτηρίζεται από επιτηδευμένη ασάφεια, όπως συνήθως ομιλούν κάποιοι  με διπλωματικό τρόπο, περί εφαρμογής του δικαίου κλπ, χωρίς να κατονομάζουν το άδικο και τον άδικο.  Το σθένος για την Ουκρανία εκ μέρους κάποιων ας γίνει παράδειγμα.

Αν όσοι χρησιμοποιούσαν  τέτοιο παλμό για την Ουκρανία,  κατεδίκαζαν τη συνεχιζόμενη αδικία στην Κύπρο, θα ήταν αλλιώς τα πράγματα. Γνωρίζουμε φυσικά ποιος είναι ο κατ’ εξοχήν ο ηγήτωρ του κατοχικού καθεστώτος και τη δημοκρατικότητά του και αντιλαμβανόμαστε τις δυσκολίες των Ορθοδόξων οι οποίες ζουν σε ένα τέτοιο καθεστώς.

Η πρόσφατη κατακτητική θρασύτητα στην Αγιά Σοφιά στην Κωνσταντινούπολη, υπενθύμισε σε όσους το λησμονούν, ποιος είναι ο Ερντογάν και το βαθύ κράτος της Τουρκίας.

Αν επιθυμεί ο Σεβασμιώτατος Χαλκηδόνος να ομιλεί περί παραποίησης του Ευαγγελίου, ας εκζητήσει πρώτα την διάψευση αυτής της ‘’επιστολής – ευλογίας’’, μιας επιστολής η οποία έχει πληγώσει ιδιαιτέρως τους Ορθόδοξους Έλληνες της Κύπρου…και αυτούς που τολμούν να αναφερθούν στην επιστολή αυτή…αλλά και αυτούς που είναι ‘’υποχρεωμένοι’’ να σιωπούν. 

Ο Άγιος Αυγουστίνος ως πρόσωπο αντιλεγόμενο

Έρευνα: πρωτοπρεσβυτέρου Δημητρίου Αθανασίου

Σύντομα βιογραφικά στοιχεία

Γεννήθηκε στην Ταγάστη της Νουμιδίας της Αφρικής, το σημερινό Σουκ Αχράς της Αλγερίας, μικρή ορεινή επαρχιακή πόλη στις 13 Νοεμβρίου 354 μ.Χ και κοιμήθηκε στις 28 Αυγούστου του 430μ.Χ.

Ήταν ο μεγαλύτερος γιος της Αγίας Μόνικας – όνομα Βερβερικό – και του Πατρικίου, Ρωμαίου πολίτη, ειδωλολάτρη ως προς τις θρησκευτικές πεποιθήσεις. Ο πατέρας του βαπτίστηκε Χριστιανός λίγο πριν πεθάνει.

Την πρώτη μόρφωσή του την έλαβε στην Ταγάστη και ήταν λατινική αποκλειστικά. Μετά στα Μάδαυρα και εν συνεχεία σπούδασε ρητορική στην Καρχηδόνα, ακολουθώντας τις πατρικές επιθυμίες για ρητορικές σπουδές. Όταν πέθανε ο πατέρας του, διέκοψε τις σπουδές του και επέστρεψε στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Ένας όμως συντοπίτης του, ο Ρωμανιανός, θέλησε να τον ενισχύσει οικονομικά για να συνεχίσει τις σπουδές του. Σε αυτόν θα αφιερώσει αργότερα το πρώτο του σύγγραμμα ο Αυγουστίνος.

Ο Ιερός Αυγουστίνος σε μικρή ηλικία ακολούθησε το φιλοσοφικό ρεύμα του Ορτενσίου του Μάρκου Τύλλιου Κικέρωνος. Εν συνεχεία εντάσσεται στο ρεύμα του Μανιχαϊσμού, που ήταν σε ιδιαίτερη έξαρση τον 4ο αιώνα και παραμένει ακόλουθός του για 7 έτη. Σε ηλικία δεκαέξι ετών γνωρίζεται και με μία χριστιανή, με την οποία ζει εκτός γάμου για δεκαπέντε χρόνια και αποκτά μαζί της έναν γιο, τον Αδεοδάτο. Θα την εγκαταλείψει αργότερα στο Μιλάνο, μετά από σχετική προτροπή της μητέρας του επειδή τον εμπόδιζε στη σταδιοδρομία του. Στο ίδιο διάστημα δρα ως διδάσκαλος της ρητορικής στην Ταγκάστα και την Καρχηδόνα. Το 383 μεταβαίνει στη Ρώμη, όπου και συνεχίζει το διδακτικό του έργο. Στη Ρώμη, και μετά από έντονη εσωτερική αναζήτηση καθώς πλέον και η διδασκαλία του Μανιχαϊσμού δεν κάλυπτε τις πνευματικές ανησυχίες και αναζητήσεις του, θέλγεται από τη διδασκαλία του Αμβροσίου επισκόπου Μεδιολάνων και σε συνδυασμό με την έντονη ενασχόλησή του με τον Πλάτωνα, προσέρχεται στον χριστιανισμό.

Το 387 βαπτίζεται Χριστιανός από τον Άγιο  Αμβρόσιο. Το 391 χειροτονείται ιερέας, αφού ήδη από το 388 έχει επιστρέψει στη Βόρειο Αφρική. Το 395 εκλέγεται επίσκοπος Βασιλικού Ιππώνος (Hippo Regio), της Νουμιδίας. Εκεί θα ξεχωρίσει για την ποιμαντική του δραστηριότητα, αλλά και την έντονη αντιαιρετική του δράση, αφού ως επίσκοπος ο Αυγουστίνος αντιμετώπισε και τελικά σταμάτησε το σχίσμα του Δονατισμού, συγκαλώντας πολλές τοπικές Εκκλησιαστικές Συνόδους. Επίσης, η Σύνοδος της Καρχηδόνος το 411 καταδίκασε την αίρεση του Πελαγιανισμού και ο Αυγουστίνος αναγνωρίστηκε ως ο κύριος υπερασπιστής της Ορθοδοξίας. Τελικά, το 426 παραιτήθηκε από επίσκοπος, αλλά πέρασε τα τελευταία του χρόνια πολεμώντας τον Αρειανισμό.

Το ασκητικό πρότυπο του Αυγουστίνου

Το 391 ως πρεσβύτερος ίδρυσε στην Ιππώνα κοινόβιο μοναστήρι, αλλά το 396 το εγκατέλειψε και στο επισκοπείο όπου εγκαταστάθηκε, ίδρυσε τη Μονή των Κληρικών.Το ασκητικό πρότυπο του Αυγουστίνου ταυτιζόταν με την κοινόβια άσκηση, κατά το πρότυπο της πρώτης ιεροσολυμιτικής κοινότητας. Κοινός βίος ήταν ωρίμανση πνευματικής ζωής, ώστε αν κάποιος ήθελε να οδηγηθεί στην έρημο, να πάει με ασφάλεια και πνευματική αυτάρκεια. Σήμαινε ακόμη πλήρωση της αγάπης, ώστε οι συνασκούμενοι να είναι ένα σώμα και μια ψυχή, να αποτάξουν τον κόσμο και τα υλικά αγαθά, να υπακούουν στους προϊσταμένους τους, να νηστεύουν και να προσεύχονται. Στο αυγουστίνειο κοινόβιο εισερχόταν δούλοι και απελεύθεροι αγρότες, εργάτες, τεχνίτες· κάθε ηλικίας άνθρωποι, ώριμοι, έφηβοι, ακόμη και παιδιά. Μέσα στα κοινόβια λειτουργούσε σχολή για τη μόρφωσή τους.

Το συγγραφικό του έργο

Το συγγραφικό έργο του είναι πληθωρικό: έγραψε για να απολογηθεί για τη μεταστροφή του στην Εκκλησία και να πείσει τον εαυτό του και τους άλλους για την ορθότητα της επιλογής του αυτής. Για να καταπολεμήσει τους εθνικούς και τους Μανιχαίους που αρχικά τον είχαν προσελκύσει, να ανατρέψει τους Δονατιστές και τους Πελαγιανούς, να οικοδομήσει τους πιστούς επιλύοντας πρακτικά προβλήματα ηθικής και πνευματικής ζωής, να αναλύσει και να υποστηρίξει τη δογματική διδασκαλία. Να αναλύσει τη σχέση της σώζουσας εκκλησίας και του κοσμικού κράτους στην ιστορία και να ερμηνεύσει την Αγία Γραφή.

Έργα του Ιερού Αυγουστίνου μεταφρασμένα στα Ελληνικά

Αυγουστίνος Ιππώνος, Ομιλίες για τη Μετάνοια. Εισαγωγή – Κείμενο – Μετάφραση – Σχόλια του Φώτιου Ιωαννίδη, Συγγραφείς και Πατέρες της Δύσης, Τόμος Γ΄, έκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2008

Ποσσίδιος, Βίος Αυγουστίνου (Vita Augustini). Εισαγωγή – Κείμενο – Μετάφραση – Σχόλια του Φώτιου Ιωαννίδη, Συγγραφείς και Πατέρες της Δύσης, Τόμος Δ΄, έκδ. Βάνιας, Θεσσαλονίκη 2008

«Ιερού Αυγουστίνου. Οι εξομολογήσεις». – Ανδρέας Δαλέζιος, Εκδόσεις «Γραφείον Καλού Τύπου», Αθήνα, 1951

«Ιερού Αυγουστίνου. Η πολιτεία του Θεού τομ. Α΄,Β’», μτφρ. Ανδρέας Δαλέζιος, Εκδόσεις «Γραφείον Καλού Τύπου», Αθήνα 1955

Αγίου Αυγουστίνου, Εξομολογήσεις, τομ. Α-Β, μτφρ. Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου, εκδ. Πατάκης, Αθήνα, 1999

Αυγουστίνος, Η Χριστιανική διδασκαλία, μτφρ. Γεώργιος Δαρδιώτης, εκδ. Σταμούλης Αντ., Θεσ/νίκη, 2011

Αυγουστίνος Ιππώνος, Η Πολιτεία του Θεού (Βιβλίο Ι), μτφρ. Νικόλαος Ζαρωτιάδης, πρόλογος: Χρήστου Αθ. Αραμπατζή, εισαγωγή Αθανάσιου Καψάλη, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη, 2015

Αυγουστίνος Ιππώνος, Η Πολιτεία του Θεού (Βιβλίο ΙΙ), μτφρ. Νικόλαος Ζαρωτιάδης, πρόλογος: Φώτιος Ιωαννίδης, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη, 2017.

Αυγουστίνος Ιππώνος, Η Πολιτεία του Θεού (Βιβλίο ΙΙΙ), μτφρ. Νικόλαος Ζαρωτιάδης, εκδ. Ostracon, Θεσσαλονίκη, 2019.

Αυγουστίνος Ιππώνος, Η Πολιτεία του Θεού (Βιβλίο IV), μτφρ. Νικόλαος Ζαρωτιάδης, πρόλογος: Κωνσταντίνος Λιθηρόπουλος, εκδ. Ostracon 2020.

Αυγουστίνος Ιππώνος, Η Μαντική ικανότητα των δαιμόνων, μτφρ. Νικόλαος Ζαρωτιάδης, πρόλογος: π. Παναγιώτης Παναγιωταρέας, εκδ. Βάνιας, 2021.

Στα θεολογικά του έργα υπάρχουν αρκετές δογματικές εκτροπές, τις οποίες θα παρουσιάσουμε στην συνέχεια. Οπότε προκύπτει το εύλογο ερώτημα. Μπορεί ένας άνθρωπος με αιρετικές απόψεις σαν τον Ιερό Αυγουστίνο, να θεωρείται άγιος από την Εκκλησία; Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, η απάντηση είναι «ναι». Περισσότερες εξηγήσεις δίνονται στο τέλος του  άρθρου. Εκείνο που θα πρέπει να τονίσουμε είναι ότι γίνεται εκμετάλλευση των απόψεων του Αγίου από τους Παπικούς προκειμένου να τεκμηριώσουν τις πλάνες των.

Ο Άγιος Αυγουστίνος και οι Παπικοί

Για την Καθολική Εκκλησία θεωρείται άγιος και Δάσκαλος της Εκκλησίας, καθώς και ο προστάτης άγιος του Τάγματος των Αυγουστίνων. Παρά την επίσημη αναγνώρισή του ως αγίου από την Ορθόδοξη Εκκλησία, πολλοί Ορθόδοξοι αποφεύγουν να τον αποκαλέσουν «Άγιο», καθώς υπήρξε υπέρμαχος του Παπικού πρωτείου και του filioque. Σύμφωνα όμως με άλλη άποψη η διδασκαλία του δε θεωρείται εναρμόνιση με το filioque όπως αυτό εμφανίζεται κατα τον 8ο αιώνα, καθότι σύμφωνα με αυτή το «filioque» το οποίο εισάγει ο Αυγουστίνος δεν εισάγεται για την προαιώνιο σχέση και προέλευση του Υιού με τον παράκλητο αλλά για την σχέση διαδοχής σε ότι αφορά τη Θεία Οικονομία. Επίσης ονοματίζεται συχνά ως «Ιερός Αυγουστίνος». Ο Αυγουστίνος θεωρείται επίσης άγιος από την Λουθηρανική και την Αγγλικανική εκκλησία. (πηγή; Βικιπαίδεια)

Το  τάγμα του Αγίου Αυγουστίνου

Το Τάγμα του Αγίου Αυγουστίνου ιδρύθηκε το 1244 στην Ιταλία, όταν αρκετές κοινότητες ερημιτών που ζούσαν στην περιοχή της Τοσκάνης συνήλθαν για να ζητήσουν από τον Πάπα Ιννοκέντιο Δ΄ να ενωθούν υπό έναν κοινό Κανόνα ζωής και έναν Γενικό Προϊστάμενο, όπως τα άλλα Τάγματα που είχαν ιδρυθεί πρόσφατα.

Ο Πάπας τους έδωσε τον Κανόνα του Αγίου Αυγουστίνου και ζήτησε από τους εκπροσώπους κάθε οίκου, να εκλέξουν έναν Γενικό Προϊστάμενο που θα ήταν το σύμβολο και ο κύριος προωθητής της επιθυμητής ενότητας.

Λίγα χρόνια αργότερα, καθώς ο αριθμός των μοναχών αυξανόταν και το Τάγμα επεκτεινόταν γεωγραφικά, άλλες παρόμοιες ομάδες ερημιτών, διάσπαρτες κυρίως στην κεντρική Ιταλία, ενώθηκαν μαζί τους, σχηματίζοντας το 1256 αυτό που έγινε γνωστό ως η Μεγάλη Ένωση του Τάγματος.

Η έντονη ερημιτική έμφαση που χαρακτήριζε τις πρώτες ομάδες άρχισε σταδιακά να δίνει τη θέση της σε μια μικτή ζωή περισυλλογής και ποιμαντικής διακονίας, καθώς η Εκκλησία κάλεσε το Τάγμα να ενταχθεί στο Κίνημα των Ιεραποστόλων και να ασχοληθεί με το έργο του ευαγγελισμού.

Μέσα σε ένα αιώνα από τη Μεγάλη Ένωση, υπήρχαν ήδη 8.000 μοναχοί εγκατεστημένοι σε πολλές χώρες, που ασχολούνταν με διάφορα έργα, ως ποιμένες, ιεροκήρυκες, εκπαιδευτικοί, μελετητές, θεολόγοι και ιεραπόστολοι – όλοι για την κήρυξη του Ευαγγελίου – καθώς και άλλοι που απαασχολούνταν ως ξυλουργοί, αγρότες και αρτοποιοί, για τις εσωτερικές ανάγκες των κοινοτήτων.

Όλοι τους ομολογούσαν τον ίδιο τρόπο ζωής σύμφωνα με τα ιδανικά και τις αξίες πάνω στα οποία ο Άγιος Αυγουστίνος είχε βασίσει το όραμά του για τη θρησκευτική κοινότητα. Νωρίς στην ιστορία του Τάγματος, ομάδες γυναικών μοναχών προσχώρησαν επίσης στο Τάγμα, και πολλοί λαϊκοί άνδρες και γυναίκες μοιράζονταν την πνευματικότητα και τα λειτουργικά έθιμα του Τάγματος ως μέλη των Αυγουστινιανών λαϊκών αδελφοτήτων.

Κατά τις περιόδους των μεγάλων ιεραποστολικών προσπαθειών της Εκκλησίας, οι Αυγουστινιανοί συγκαταλέγονταν μεταξύ των μοναχών διαφόρων Τάξεων και Συνόλων που αποτολμούσαν να ταξιδέψουν σε ξένες χώρες για να διαδώσουν το μήνυμα του Ευαγγελίου και να θέσουν τα θεμέλια της θρησκευτικής ζωής. Αποτολμούσαν να ταξιδέψουν σε όλη την Ευρώπη, καθώς και στη Βόρεια και Νότια Αμερική, την Αφρική, την Ιαπωνία, την Περσία, την Ινδία και την Κίνα.

Οι Αυγουστινιανοί ήταν μεταξύ των ιδρυτών του πρώτου πανεπιστημίου του Νέου Κόσμου και οι πρώτοι ευαγγελιστές των Φιλιππίνων Νήσων.

Η σχέση με τον νέο Πάπα Λέοντα ΙΔ.

«Προέρχομαι από το Τάγμα του Αγίου Αυγουστίνου». Με αυτά τα απλά λόγια, που εκφώνησε στην πρώτη του ομιλία προς τους πιστούς από το μπαλκόνι του Αγίου Πέτρου, ο νέος Πάπας έστρεψε αμέσως την προσοχή στη θρησκευτική οικογένεια καταγωγής του: το Αυγουστινιανό Τάγμα. Η επιλογή του ονόματος μπορεί να μην είναι σύμπτωση, αλλά μάλλον να συνδέεται με μια κρίσιμη στιγμή στην ιστορία αυτού του αρχαίου και επιδραστικού τάγματος.

Ο ίδιος κατείχε τον ρόλο του Γενικού Ηγούμενου του τάγματος από το 2001 έως το 2013, ηγούμενος μιας θρησκευτικής οικογένειας που εμπνέεται από έναν από τους μεγαλύτερους Πατέρες της Εκκλησίας, τον Άγιο Αυγουστίνο Επίσκοπο Ιππώνος, συγγραφέα των περίφημων «Εξομολογήσεων» και στον οποίο παραδοσιακά αποδίδεται η φράση «Αγάπα και κάνε ό,τι θέλεις».

Οι Αυγουστινιανοί είναι ένα τάγμα επαιτών, του οποίου ο Κανόνας, που επίσημα ονομάζεται «Regula ad servos Dei», αν και σύντομος, περιέχει θεμελιώδεις αρχές: την υποχρέωση της φιλανθρωπίας και της ευαγγελικής φτώχειας, τον ασκητισμό, την αγνότητα, τη συγχώρεση των αδικημάτων, την υπακοή και την προτροπή για την τήρησή της.

Σήμερα, το Τάγμα αριθμεί περίπου 2.800 μοναχούς σε 47 χώρες σε όλες τις ηπείρους, οι οποίοι ασχολούνται κυρίως με φιλανθρωπικά έργα και διατηρεί την κεντρική του έδρα στη Ρώμη.

Επιφανείς μορφές: από τον Λούθηρο στον Μέντελ

Ανάμεσα στις πιο διάσημες προσωπικότητες που ανήκουν στο Αυγουστινιανό Τάγμα, ξεχωρίζουν δύο ονόματα τεράστιας ιστορικής σημασίας, αν και με πολύ διαφορετικά αποτελέσματα στη σχέση τους με την Εκκλησία της Ρώμης.

Ο Μαρτίνος Λούθηρος , ο μεγάλος μεταρρυθμιστής, ήταν Αυγουστινιανός μοναχός πριν από την αποχώρησή του, με την οποία ξεκίνησε την Προτεσταντική Μεταρρύθμιση. Ένα άλλο λαμπρό όνομα είναι αυτό του Γκρέγκορ Μέντελ , ενός Αυγουστινιανού ηγούμενου που γεννήθηκε στη Βοημία, ο οποίος θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης γενετικής χάρη στις επαναστατικές μελέτες του σχετικά με την κληρονομικότητα των χαρακτηριστικών στα φυτά μπιζελιού.

Οι  δογματικές εκτροπές του Αγίου Αυγουστίνου και η αντιμετώπιση τους από την Εκκλησία.

Θεολόγοι της Ανατολής αντέδρασαν καθυστερημένα και μάλλον ανεκτικά στην θεολογία του Αυγουστίνου. Πρώτος ο ιερός Φώτιος († 893), ανασκευάζοντας θεολογικά την θεωρία Δυτικών περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού, αντιμετώπισε την ένσταση συγχρόνων του Δυτικών, ότι την θεωρία αυτή πρόβαλλαν επιφανείς θεολόγοι, όπως οι Αυγουστίνος, Αμβρόσιος και Ιερώνυμος. Ο Φώτιος έδειξε να γνωρίζει το γεγονός, αλλά δεν ανασκεύασε συγκεκριμένα χωρία τους. Χαρακτήρισε την θεωρία «καινοτομίαν» και παραχάραξη της αλήθειας, αλλά δεν «καταδικάζομεν», λέει, ούτε πρέπει «ατιμάζειν» τους «πατέρας» αυτούς, που δυνατόν να παρεξέκλιναν από «άγνοιαν» ή επειδή δεν τους ζητήθηκε τότε η αλήθεια για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος. Κριτήριο στην περίπτωση για την προσωπική καταδίκη του Αυγουστίνου θα ήτανε, κατά τον Φώτιο, η άρνησή του να δεχθεί την ορθή διδασκαλία της Εκκλησίας, εάν του υποδεικνυόταν. Όταν όμως αναπτύχθηκε η ορθή διδασκαλία, ο Αυγουστίνος δεν ζούσε. Όσο δε ζούσε δεν αντιτάχθηκε στην Εκκλησία. Επομένως πρέπει να καταδικασθεί η δογματική του παρέκκλιση, αλλά ο ίδιος να τιμάται ως «πατέρας της Εκκλησίας».

«… Αμβρόσιος ο μέγας και Αυγουστίνος και Ιερώνυμος και τινες άλλοι τούτοις ομοταγείς και ισοστάσιοι, μέγα όνομα λαχόντες επ’ αρετή και βίου λαμπρότητι, το Πνεύμα εκ του Υιού εν πολλοίς αυτών λόγοις συνέταξαν εκπορεύεσθαι… Και μη ατιμάζειν πατέρας… » (Επιστολή ΚΔ’, Προς Ιωάννην Ακυληίας. PG102, 809Β. Βλέπε και 812Β, 816ΑΒ).

«Συ, πατέρας ονομάζεις Αυγουστίνον και Ιερώνυμον και τοιούτους άλλους· καλώς ποιείς» (Περί της του Αγίου Πνεύματος Μυσταγωγίας. PG 102,365Β. Βλέπε και 344-365 κ.ά.).

«… την μεν καινοτομίαν, ως την δεσποτικήν φωνήν κιβδηλεύουσαν και παραχαράσσουσαν αποστρεφόμεθα (= την περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού)· τον πατέρα (= τον Αυγουστίνο) δε αυτής, σιγώντα μάλιστα και μη παρόντα, μη δ’ αντιλέγοντα, ου μεν ουν, ου καταδικάζομεν» (PG102,816Β, 348 ΑΒ)

Στην Επιτομή του έργου του «Μυσταγωγία», που κατά πάσαν πιθανότητα είναι γνήσιο έργο του, απολογείται («απολογητέον») των τριών Πατέρων της Δύσεως, λέγοντας ότι δυνατόν «οι πνευματομάχοι νενοθεύκασι» τα έργα τους ή τα έγραψαν «κατ’ οικονομίαν», ή, τέλος, ως άνθρωποι «της ακριβείας παρεσύρθησαν», κάτι που και άλλοι «μεγάλοι» πατέρες έπαθαν (αναφέρει π. χ. τον Ειρηναίο Λουγδούνου και τον Ιππόλυτo). Αυτών κάποιες απόψεις δεν «απεκδεχόμεθα», μολονότι γι’ άλλες τους «θαυμάζομεν» (PG 102, 393ΑΒ). Εάν, μάλιστα, προσέξει κάποιος τα κεφάλαια 38-40 του έργου του «Περί της του Αγίου Πνεύματος Μυσταγωγίας» (PG102, 280-390), θα διαπιστώσει εκεί, ότι αντικρούει την σχετική θεωρία του Αυγουστίνου, χωρίς ν’ αναφέρει το όνομα του.

Μεταξύ άλλων Βυζαντινών, που χρησιμοποίησαν τον Αυγουστίνο, ή αναφερθήκανε σ’ αυτόν, είναι και ο κορυφαίος θεολόγος άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς († 1359), που έμμεσα τήρησε θετικότερη στάση έναντι του Λατίνου θεολόγου. Ο Γρηγόριος διάβασε το έργο De Trinitate, όπως το μετέφερε στην Ελληνική ο Μάξιμος Πλανούδης, και χρησιμοποίησε χωρία του χωρίς μνεία του ονόματος του συγγραφέα τους, τον οποίο πάντως χαρακτηρίζει «σοφόν» και «αποστολικόν άνδρα».

Ο  Γρηγόριος Παλαμάς, που ασφαλώς είχε τις δικές του απόψεις για τις υποστάσεις της Αγίας Τριάδας, για την αναφορικότητα των σχέσεών τους και για την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος, θεώρησε χρήσιμα κι επαγωγικά τα εξηγητικά σχήματα του Αυγουστίνου. Εφόσον ο ίδιος διέκρινε φύση και υποστάσεις, εφόσον το Άγιο Πνεύμα εκπορεύεται μόνο από τον Πατέρα κι εφόσον με τα «προς τι» δήλωνε απλά την σχέση του Υιού προς τον Πατέρα, δεν φοβήθηκε να ονομάσει το Πνεύμα αγάπη-έρωτα και να χρησιμοποιήσει διατυπώσεις του Αυγουστίνου, μολονότι αυτές είχανε άλλες προϋποθέσεις θεολογικές και άλλη προοπτική, κάτι που εύκολα θα είχε διαπιστώσει ως οξύνους θεολόγος. Θεώρησε δηλαδή ακίνδυνες τις διατυπώσεις του Αυγουστίνου, εφόσον τις είχε θεμελιώσει με άλλες, Ορθόδοξες, προϋποθέσεις.

Σχεδόν την ίδια εποχή ο Νείλος Καβάσιλας († 1363), Αρχιεπίσκοπος Θεσσαλονίκης, γράφοντας κυρίως κατά Θωμά Ακινάτη, αναφέρεται θετικά στον Αυγουστίνο, μολονότι γνωρίζει, ότι αυτός εις τα της πίστεως δεν εκφράζεται ορθά («το αναγκαίον εν τοις περί πίστεως λόγοις ουκ έχουσιν»: Μ. Candal, Nilus Cabasilas et theologia s. Thomae…, Vaticano 1945, σ. 200). Σε ανέκδοτο έργο του: «Περί της εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος κατά Λατίνων», το οποίο μελέτησε ο Κ. Λιάκουρας, αιτιολογεί την δογματική παρέκκλιση του Αυγουστίνου, ως σύμπτωμα στο πλαίσιο των θεολογικών αγώνων, οι οποίοι δεν έχουν πάντοτε δογματική ακρίβεια.

«Εστι και περί των ειρημένων Αυγουστίνω περί του Αγίου Πνεύματος λέγειν, μη δογματικώς ταύτα εκθείναι, αλλ’ ή αγωνιζομένου ή και τι χρήσιμον τω τότε χρόνω οικονομούντα τα τοιαύτα απαγγείλαι» (II, 33,6).

Είναι σαφές, ότι ο Νείλος, γνωρίζοντας προφανώς την έναντι του Αυγουστίνου ανεκτική στάση του Φωτίου, ακολουθεί εκείνον. Αναγνωρίζει τον Αυγουστίνο «της Εκκλησίας διδάσκαλον» και για τα περί filioque εκφράζει την υποψία ότι αυτά είναι νοθεύσεις, ότι δεν γράφηκαν από τον ίδιο, κάτι που συχνά, λέει, ότι συνέβη και με άλλους θεολόγους.

«Γνήσια δε ταύτα της εκείνου διανοίας και γλώττης είναι ου πάντα πείθομαι» (II, 33,1. Βλέπε και II 9).

Η τοποθέτηση αυτή του Νείλου Καβάσιλα, αυστηρού γενικά έναντι των αιρετικών, κατανοείται, φρονούμε, από την προσπάθεια του ν’ αφαιρέσει από τους Λατίνους της εποχής του το επιχείρημα, ότι το filioque υποστηρίζει ο μεγάλου κύρους Αυγουστίνος. Έτσι, απαντούσε και στο επιχείρημα τους, ότι τον Αυγουστίνο η Ε’ Οικουμ. Σύνοδος τον αναφέρει μεταξύ των μεγάλων Πατέρων (ACO IV1, σ. 37).

Λίγο αργότερα η κριτική βάθυνε. Στο αντιθωμιστικό του έργο ο Κάλλιστος Αγγελικούδης, ο Μελενικιώτης (τέλος ΙΔ’ αι. ), πρώτος επισήμανε τις συνέπειες της Αυγουστίνειας ταυτίσεως ουσίας και υποστάσεως στην Summa contra Gentiles του Θωμά Ακινάτη. Ο Κάλλιστος μελέτησε και ανέτρεψε τις ερμηνείες του Αυγουστίνου, δείχνοντας το θεολογικό τους αδιέξοδο και την κακοδοξότητά τους, αναφορικά με την διάκριση των θείων προσώπων και την εκπόρευση του Αγίου Πνεύματος ως αγάπης Πατέρα και Υιού, αφού την αγάπη ως ενέργεια ταυτίζει ο Αυγουστίνος με την Θεία Ουσία (βλέπε Στυλ. Γ. Παπαδόπουλος, Συνάντησις Ορθοδόξου και σχολαστικής θεολογίας…. , Θεσσαλονίκη 1970, σσ. 104-108,162-171).

Την ίδια περίπου άποψη με τον Νείλο Καβάσιλα διατυπώνει στον επόμενο αιώνα ο άγιος Μάρκος ο Ευγενικός († 1445). Αρνείται στους Λατίνους συζητητές του, ότι ο Αυγουστίνος υποστήριζε το filioque, χαρακτηρίζοντας τα σχετικά κείμενα νόθα, «διεφθαρμένα», «παρέγγραπτα» (Ομολογία της ορθής πίστεως 2: L. Petit εις ΡΟ 17, σ. 300).

Στην εποχή της Τουρκοκρατίας πολλοί θεολόγοι συγγραφείς παραπέμπουν σε χωρία του Αυγουστίνου (Μανουήλ Κορίνθιος († π. 155), Μελέτιος Πηγάς († 1601), Βικέντιος Δαμωδός († 1752) κ.ά. ), μολονότι απορρίπτουν την θεωρία του περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος και εκ του Υιού. Ιδιαίτερα τιμούν και παραπέμπουν στον Αυγουστίνο οι φιλοδυτικοί θεολόγοι, όπως π.χ. Ο Μάξιμος Μαργούνιος († 1602). Προσπαθεί να συμφιλιώσει το filioque με την εκ μόνου του Πατρός υπαρκτική-αΐδια εκπόρευση του Πνεύματος. Επαναλαμβάνει το principaliter a patre (= αρχικώς από τον Πατέρα) του Αυγουστίνου, αλλά τελικά την υπόστασή του το Πνεύμα έχει και από τον Υιό (G. Fedalto).

Εγκωμιαστικά μιλάει για τον Αυγουστίνο ο μεγαλύτερος νηπτικός θεολόγος μετά τον Γρηγόριο Παλαμά, ο όσιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, που γνώριζε ότι ο Μάξιμος Πλανούδης μετέφρασε το Περί Τριάδος (μάλλον χωρίς να το έχει διαβάσει) και που εξέδωκε μόνο το συμπιληματικό έργο του Αυγουστίνου Soliloquia: «Μέγας διδάσκαλος (= ο Αυγουστίνος) και θεολόγος περιφανέστατος της του Χριστού Εκκλησίας ανεδείχθη» (Επιτομή εκ των προφητανακτοδαδιτικών Ψαλμών, Κωνσταντινούπολη 1799, σ. 136). Του αποδίδει επίσης εδώ τα επίθετα «θείος και ιερός».

Σημαντικότερο είναι, ότι ο Αυγουστίνος καταχωρίζεται για πρώτη φορά σε Συναξάριο της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας (15 Ιουνίου) και αυτό γίνεται από τον Νικόδημο Αγιορείτη, στο τέλος ακριβώς του ΙΗ’ αι., μολονότι ο Συναξαριστής του των δώδεκα μηνών του ενιαυτού εκδόθηκε μόλις το 1819. Εκεί, ο Αυγουστίνος αναφέρεται ως «άγιος», «θείος», «ιερός» και «μακάριος», εμπιστευόμενος ο Νικόδημος την γνώμη του Δοσιθέου Ιεροσολύμων, ενώ στην υποσημείωση προσπαθεί να εξηγήσει, ότι οι δογματικές παρεκκλίσεις στα έργα του Αυγουστίνου οφείλονται σε νόθευση από αιρετικούς: «ενοθεύθησαν από τους αιρετικούς». Γι’ αυτό, λέγει, «οι Ορθόδοξοι Ανατολικοί δεν δέχονται ταύτα απλώς και ως έτυχεν, αλλ’ όσα συμφωνούσι με την κοινήν δόξαν της Καθολικής Εκκλησίας» (σ. 207). Δεν γνωρίζουμε ποία θα ήτανε η γνώμη του Νικόδημου, εάν δεν αποδίδονταν σε νόθευση οι παρεκκλίσεις και εάν είχε μελετήσει τα μεγάλα έργα του Αυγουστίνου. Είναι όμως έκδηλη η διάθεσή του, όπως και άλλων, να μη στερηθεί τιμών ιερού άνδρα ο «μέγας διδάσκαλος και θεολόγος» (όπως τον θεωρεί) Αυγουστίνος.

Άγιο χαρακτηρίζει σαφώς τον Αυγουστίνο και ο Ευγένιος Βούλγαρης († 1808), συντάσσοντας τον Βίο του: «Βίος ένθεος του εν Αγίοις πατρός ημών Αυγουστίνου… » (Κώδικας Αγίου Όρους 6029, αριθμ. 21. Παντελεήμονος 522). Στο Άγιον Όρος συντάχθηκαν και οι δύο από τις τρεις Ακολουθίες για τον ιερό Αυγουστίνο: του Ιακώβου Νεασκητιώτη (ΙΘ’ αι.) και του Γερασίμου Μικραγιαννανίτη (Κ’ αι.).

Όλ’ αυτά, και μάλιστα η απουσία του Αυγουστίνου από τα παλαιά Συναξάρια, εκφράζουν την αμφιταλάντευση της Εκκλησίας στο ζήτημα της τιμής ως Αγίου του μεγάλου αυτού θεολόγου συγγραφέα. Η τοποθέτηση του ιερού Φωτίου είναι ρεαλιστική, αλλά, ή δεν προσέχθηκε ή (μάλλον) δεν ικανοποίησε. Ο λόγος που δεν ικανοποίησε έγκειται, πλην άλλων, στο γεγονός ότι η ιδιαίτερα κακόδοξη άποψη του περί εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος ανακηρύχθηκε σε δόγμα της δυτικής «Εκκλησίας». Η κακοδοξία δεν περιορίσθηκε σε μικρό κύκλο, αλλά διασπάρθηκε στην οικουμένη. Στην Ανατολή, των αναλογιών τηρουμένων, έχουμε παράλληλο φαινόμενο στο πρόσωπο του Θεοδώρου Μοψουεστίας († 428). Αυτός έθεσε τις βάσεις του Νεστοριανισμού, αλλά όσο ζούσε δεν αντιτέθηκε στην Εκκλησία και πέθανε στους κόλπους της (όπως άλλωστε ο Αυγουστίνος). Επειδή όμως οι εσφαλμένες του χριστολογικές απόψεις προβλήθηκαν ως δόγμα πίστεως από Αντιοχειανούς και δη από τον Νεστόριο, η Εκκλησία χρειάσθηκε να καταδικάσει τον Θεόδωρο Μοψουεστίας επίσημα, για να προστατεύσει, βέβαια, τους πιστούς από την κακοδοξία. Διαφορετικότερη στάση, επιεικέστερη και ανεκτικότερη, τήρησε η Εκκλησία και τηρεί έναντι του ιερού Αυγουστίνου. Προφανώς, διότι, όντας άγνωστος γενικά στην Ανατολή ο Αυγουστίνος, πρώτον, δεν νόμισε ότι θα κινδυνεύσει το πλήρωμα της από τις παρεκκλίσεις του, και δεύτερον, διότι εκτίμησε πολύ θετικά το γεγονός, ότι με το πολύπλευρο οικοδομητικό κατά τα άλλα και θεολογικό του έργο τράφηκε και τρέφεται ο δυτικός Χριστιανισμός. Επίσης, δεν πολυπραγμόνησε και για άλλες θεολογικές παρεκκλίσεις στα έργα του.

Ο Παπικός Οικουμενισμός και ο Άγιος Αυγουστίνος

Όπως ακριβώς και ο προτεσταντικός Οικουμενισμός, έτσι και ο σύγχρονος, Παπικός Οικουμενισμός έχει εύλογα χαρακτηρισθεί, ως μία εκκλησιολογική και συγκρητιστική αίρεση, καθώς διακρίνεται για τη ριζική του διαφωνία προς την Ορθόδοξη εκκλησιολογία και τις έντονες συγκρητιστικές τάσεις του. Παρά την αιρετική ταυτότητα και των δύο Οικουμενισμών, θα πρέπει να σημειωθεί, ότι τόσον η εκκλησιολογία, όσο και οι συγκρητιστικές θεωρίες του παπικού Οικουμενισμού, διαφέρουν σημαντικά από τις ανάλογες του προτεσταντικού Οικουμενισμού.

Κατ αρχήν, όσον αφορά την εκκλησιολογία, ο Παπικός Οικουμενισμός βασίζεται στην αιρετική θεωρία των διισταμένων ή αδελφών Εκκλησιών. Όπως η θεωρία των κλάδων αποτελεί θεολογική ανάπτυξη της θεωρίας περί αοράτου Εκκλησίας, στον προτεσταντικό Οικουμενισμό, έτσι και η θεωρία των αδελφών Εκκλησιών αποτελεί θεολογική ανάπτυξη των εκκλησιολογικών θεωριών του αγίου Αυγουστίνου.

Ο άγιος Αυγουστίνος υποστήριξε -σε αντίθεση προς τους Ορθοδόξους Πατέρες και Θεολόγους- ότι τα μυστήρια, τα οποία τελούνται με ορθό τρόπο από τους εκτός Εκκλησίας αιρετικούς και σχισματικούς, είναι έγκυρα· είναι πραγματικά μυστήρια. Παραμένουν όμως ανενεργά, ανωφελή και μάταια εξ αιτίας της αποσχίσεως των αιρετικών από την Εκκλησία (Γ. Φλωρόφσκυ, Το σώμα του Ζώντος Χριστού, σελ. 142), η οποία οφείλεται στην έλλειψη αγάπης. Η θεία Χάρη ενεργεί μεν, αλλά δεν σώζει εκτός της καθολικότητας. Ο ιερός Πατέρας διέκρινε δηλαδή μεταξύ της εγκυρότητας (πραγματικότητας) των μυστηρίων και της αποτελεσματικότητάς τους. «Άλλο είναι το μη έχειν, διετείνετο ο Αυγουστίνος, και άλλο το έχειν μη επωφελώς» (Π. Τρεμπέλα, Δογματική, τόμος γ΄, σελ. 47).

Τις απόψεις του αγίου Αυγουστίνου έχει υιοθετήσει η παπική θεολογία, η οποία δέχεται, ότι πολλοί αιρετικοί είναι δυνατόν να έχουν έγκυρη ιεραρχία, αποστολική διαδοχή και έγκυρα μυστήρια.

Οι Παπικοί δέχονται επιπλέον, ότι οι «καλή τη πίστει» ή «εξ αγνοίας ακατανικήτου»  εκτός Εκκλησίας ευρισκόμενοι αιρετικοί και σχισματικοί έχουν ελπίδες ακόμη και για την ψυχική τους σωτηρία (Χ. Ανδρούτσου, Δογματική, σελ. 304).

Αιρετικοί δηλαδή, κατά τους Παπικούς, θεωρούνται μόνο όσοι είναι απεσχισμένοι από την μοναδική Εκκλησία του Χριστού (δηλ. την παπική), εμμένοντας με πείσμα σε διδασκαλίες αντίθετες προς την Χριστιανική πίστη. Αντιθέτως, όσοι είναι απεσχισμένοι από την Εκκλησία και αποδέχονται ψευδείς διδασκαλίες, όχι όμως με επιμονή της θελήσεώς τους, αλλά εξ αγνοίας ή επειδή τις παρέλαβαν από τους προγόνους τους, δεν πρέπει να θεωρούνται ένοχοι ενώπιον του Θεού και εκτός Εκκλησίας αιρετικοί. «Εντεύθεν και ο Πίος ΙΒ΄ ομιλεί εν τη Εγκυκλίω αυτού Mystici Corporis Christi, περί ανθρώπων «μη ανηκόντων εις τον ορατόν οργανισμόν της Εκκλησίας», οίτινες όμως «δια τινος επιθυμίας και ευχής ασυνειδήτου ευρίσκονται εντεταγμένοι εις το μυστικόν σώμα του Λυτρωτού»……….. Τοιουτοτρόπως εκείνοι, οίτινες ευρίσκονται de facto εκτός της Εκκλησίας δύνανται να επιτύχουν την σωτηρίαν των» (Π. Τρεμπέλα, ένθ’ ανωτ. Τόμος β΄ σελ. 344-346).

Ειδικότερα για τις Ορθόδοξες Εκκλησίες η σύγχρονη, οικουμενιστική, παπική θεολογία υποστηρίζει, ότι αυτές έχουν αποδεχθεί αιρετικές διδασκαλίες και είναι σχισματικές, ως προς την αληθινή Εκκλησία (την παπική). Επειδή όμως έχουν παραλάβει από τους προγόνους τους τις διδασκαλίες αυτές και οι πιστοί τους γεννήθηκαν ανεξάρτητα από την θέλησή τους μέσα στο σχίσμα, δεν χαρακτηρίζονται ως αιρετικές η σχισματικές, αλλά «διιστάμενες» ή «αδελφές». Η παπική «εκκλησία» πιστεύει, ότι έχει πάρα πολλά άγνωστα τέκνα εντός των διισταμένων Ορθοδόξων Εκκλησιών. Πράγματι, ως αληθή δικά της μέλη θεωρεί όχι μόνο τους ανηλίκους των Ανατολικών Εκκλησιών που έχουν έγκυρο βάπτισμα, αλλά ακόμη και τους καλή τη πίστει ενηλίκους. Για τον λόγο αυτό η παπική «εκκλησία» διάκειται προς τους ασθενείς στην πίστη αυτούς αδελφούς με αγάπη, σεβασμό και συμπάθεια.

Όλες οι ανωτέρω παπικές εκκλησιολογικές κακοδοξίες υποστηρίζονται στο «ρωμαιοκεντρικό» διάταγμα περί Οικουμενισμού της Β΄ Βατικανής Συνόδου (1962-1965) (Σ. Μπιλάλη, Ορθοδοξία και Παπισμός, τόμος α΄, σελ. 343, 356), δια της οποίας πραγματοποιήθηκε «η μεγάλη στροφή του Παπισμού έναντι της οικουμενικής κινήσεως» (Α. Δελήμπαση, Η αίρεσις του Οικουμενισμού, σελ. 148). Οι πιστοί των απεσχισμένων Εκκλησιών που «πιστεύουν εις Χριστόν και έλαβον εγκύρως το βάπτισμα τελούν εν ποια τινι κοινωνία, έστω και ατελή, μετά της Καθολικής Εκκλησίας………. Δεδικαιωμένοι εκ της κατά το βάπτισμα ληφθείσης πίστεως, είναι ενσωματωμένοι εις τον Χριστόν και, ως εκ τούτου, φέρουν δικαίως το χριστιανικό όνομα και αναγνωρίζονται αξίως υπό των τέκνων της Καθολικής Εκκλησίας ως αδελφοί εν Κυρίω……….Ουχί ολίγαι, επίσης, ιεραί πράξεις της χριστιανικής θρησκείας επιτελούνται υπό των διϊσταμένων προς ημάς αδελφών, δυνάμεναι κατά τρόπους διαφόρους, αναλόγως προς την διάφορον κατάστασιν εκάστης Εκκλησίας ή Κοινότητος, να μεταδίδουν αναμφιβόλως την ζωήν τής χάριτος και να αναγνωρίζωνται ως διανοίγουσαι την είσοδον της κοινωνίας τής σωτηρίας» (Διάταγμα περί Οικουμενισμού, σελ. 7).

«Επειδή αι Εκκλησίαι αύται έχουν, αν και διϊστάμεναι αληθή μυστήρια -λόγω κυρίως της Αποστολικής Διαδοχής, της Ιερωσύνης και της Θείας Ευχαριστίας- δια των οποίων παραμένουν εισέτι ηνωμέναι μεθ’ ημών δια βαθυτάτου δεσμού, ποια τις εν τοις ιεροίς μετ’ αυτών κοινωνία, υπό ευνοϊκάς περιστάσεις και τη εγκρίσει της εκκλησιαστικής αρχής, είναι ουχί μόνον επιτρεπτή, αλλά και αξιοσύστατος» (Ένθ’ ανωτ. σελ. 18).

.         (ΠΗΓΗ: ΟΟΔΕ με ελάχιστες παρεμβάσεις ορθογραφικές κ.λπ.).

Μπορεί κάποιος με αιρετικές απόψεις να είναι άγιος;

Μπορεί ένας άνθρωπος με αιρετικές απόψεις σαν τον Ιερό Αυγουστίνο, να θεωρείται άγιος από την Εκκλησία; Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, η απάντηση είναι «ναι».

Και ας μη ξεχνάμε, ότι τα θέματα στα οποία είχε αιρετικές απόψεις, είτε ΔΕΝ είχαν ακόμα δογματισθεί. Γιατί δεν είναι δυνατόν ένας άγιος να εμμένει σε μια αίρεση, όταν του ΥΠΟΔΕΙΧΘΕΙ. Και σ’ αυτόν ΔΕΝ υποδείχθηκαν τα λάθη του. Όμως επειδή λόγω των θέσεών του, πολλοί αμφισβητούν την αγιότητά του, για το ότι πράγματι η Εκκλησία τον αποδέχεται ως άγιο,  παραθέτω ένα απόσπασμα από το άρθρο του καθηγητή Θεολογίας, Παντελή Καλαϊτζίδη, «π. Ιωάννης Μέγιεντορφ και π. Ιωάννης Ρωμανίδης: δύο αντικρουόμενες ερμηνείες της παλαμικής θεολογίας» (στην Επιστημονική Επιθεώρηση του Μεταπτυχιακού Προγράμματος «ΣΠΟΥ∆ΕΣ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟ∆ΟΞΗ ΘΕΟΛΟΓΙΑ» ΤΟΜΟΣ ∆΄, σελ. 193-194).

Σε αντίθεση με την ρωμανίδεια «καταδίκη» του Αυγουστίνου, από νεώτερες μελέτες γνωρίζουμε ότι οι μαρτυρίες που έχουμε από τα Πρακτικά των Γ΄, Δ΄, Ε΄ και Στ΄ Οικουμενικών Συνόδων αποδεικνύουν ότι για τη συνείδηση της Εκκλησίας ο ιερός Αυγουστίνος συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων Πατέρων, χαρακτηριζόμενος μάλιστα από την Στ΄ Οικουμενική Σύνοδο ως «εξοχώτατος διδάσκαλος» και «σοφώτατος της αληθείας κήρυξ» (56). Στον δε νεώτερο άγιο της Ορθοδοξίας, τον άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη, οφείλουμε την εισαγωγή στο Συναξάριο της Ανατολικής Εκκλησίας στις αρχές του 19ου αιώνα της μνήμης του ιερού Αυγουστίνου (57), αν και από τον 5ο ήδη αιώνα θεωρείται άγιος της αδιαίρετης Εκκλησίας, το δε όνομά του βρίσκεται από πολύ νωρίς στα Δίπτυχα της θείας Λειτουργίας του αγίου Ιακώβου .
Στη συνάφεια αυτή αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι ο Παλαμάς όχι μόνο αναφέρεται στον Αυγουστίνο ως έναν «σοφό και αποστολικό άνδρα», αλλά προβαίνει επίσης σε συστηματική, αν και διακριτική, χρήση διευρυμένων ενοτήτων από το αυγουστινιανό έργο De Trinitate (που διάβασε χάρη στην ελληνική μετάφραση του Μάξιμου Πλανούδη), καθώς και από άλλα αποσπάσματα έργων του λατίνου πατρός, τόσο στα 150 Κεφάλαιά του όσο και σε άλλα έργα του. Έχει δε υποστηριχθεί σε πρόσφατες μελέτες ότι ο Παλαμάς επαναλαμβάνει –ορισμένες φορές μάλιστα κατά λέξη– την αυγουστίνεια χρήση των αριστοτελικών κατηγοριών σχετικά με τα ονόματα του Θεού, όπως επίσης και την ψυχολογική τριαδική θεολογία του .

—————————————————————————————————————–

Υπάρχει ένα μικρό τευχίδιο που έχει εκδώσει το 2009 η Μονή του Αγίου Αυγουστίνου Φλωρίνης περί της αγιότητός του. (Η αγιότης του Ιερού Αυγουστίνου) αυτό ίσως βοηθήσει.

Στο εν λόγο τευχίδιο ως μαρτυρίες (τηλεγραφικά) γράφονται τα εξής:

1. Η αναφορά του (μνημόνευσή του) στη Θ. Λειτουργία του αγ. Ιακώβου του αδελφοθέου σύμφωνα με τα χειρόγραφα.

2. Εικόνα του αγίου στο ναό του Λατερανού Ρώμης από τον 6ο αιώνα (το Πατριαρχείο Ρώμης είναι ακόμη Ορθόδοξο)

3. Μαρτυρία του αγ. Κελεστίνου προς τους επισκόπους της Γαλλίας περί της αγιότητας του (P.L.50,530)

4. Στην Ε΄ Οικ. Σύνοδο στην ε΄ συνεδρία ανεγνώσθησαν ενώπιον όλων των αγίων Πατέρων τα συγγράμματα του αγίου. Το κείμενο των πρακτικών έχει διασωθεί σε λατινική μετάφραση και εξέδωσε ο Μητρ. Νικοπόλεως Μελέτιος το 1985

5. Ο Μ. Φώτιος στην Μυριόβιβλο που συνέγραψε μαρτυρεί την αγιότητα του αγίου Αυγούστίνου αναφέροντας το περιστατικό με τον αγ. Κελεστίνο (P.G 103.96)

6. Στην Φιλοκαλία ο πατριάρχης Κάλλιστος τον αναφέρει ως άγιο.

7. Ο αγ. Νικόδημος (που είναι γνωστός ο αγώνας που έδωσε για αιρετικές διδασκαλίες των παπικών) τον συμπεριέλαβε στον Συναξαριστή του. («Επειδή δε, ως λέγει ο Δοσίθεος, τα συγγράμματα του ιερού τούτου Αυγουστίνου ενοθεύθησαν από τους αιρετικούς, διά τούτο και οι Ορθόδοξοι Ανατολικοί δεν δέχονται ταύτα απλώς και ως έτυχεν· αλλ’ όσα συμφωνούσι με την κοινήν δόξαν της Καθολικής Εκκλησίας»).

8. Ο αγ. Νεκτάριος εξέδωσε το Κεκραγάριο του αγ. Αυγουστίνου.

9. Ο Αγ. Ιωάννης ο Μαξίμοβιτς συνέγραψε ακολουθία προς τιμήν του αγίου.

Υπάρχει και πόνημα του π. Σεραφείμ Ρόουζ για την θέση του ΑΓΙΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ στην Ορθόδοξο Εκκλησία του Χριστού.

 Ο Μ. Φώτιος στην Μυριόβιβλο που συνέγραψε μαρτυρεί την αγιότητα του αγίου Αυγούστίνου αναφέροντας το περιστατικό με τον αγ. Κελεστίνο (P.G 103.96)

(Οι παραπομπές από TLG)

53.14a.26 Ἔγραψε δὲ ὁ αὐτὸς τοῖς ἐν Γαλλίαις ἐπισκόποις περί τε τῆς τοῦ ἁγίου Αὐγουστίνου πίστεως καὶ κατὰ τῶν ἀλαζονευομένων ἐπὶ τῇ τῆς αἱρέσεως ἐξουσίᾳ.
54.15a.6 Μετὰ μέντοι γε θάνατον τοῦ ἐν ἁγίοις Αὐγουστίνου ἤρξαντό τινες τῶν ἐν τῷ κλήρῳ τὸ μὲν δυσσεβὲς κρατύνειν δόγμα͵ κακῶς δὲ λέγειν Αὐγουστῖνον καὶ δια σύρειν ὡς ἀναίρεσιν τοῦ αὐτεξουσίου εἰσηγησάμενον·

Υπάρχουν επίσης σε κείμενα του Ιουστινιανού αναφορές στον Αυγουστίνο ως άγιο (π.χ. ὁ ἐν ἁγίοις Αὐγουστῖνος ἐπίσκοπος / παρὰ Αὐγουστίνου τοῦ τῆς ὁσίας μνήμης ἐπισκόπου ἐν Ἀφρικῆι γενομένου κ.λπ.), που κατοπτρίζουν τη σύγχρονη του Ιουστινιανού πρόσληψη του αγ. Αυγουστίνου.

Ο Αυγουστίνος αναφερεται ως «μακαριος» 2 φορες στην επιστολη του Ιουστινιανου προς την Εκκλησια Ιεροσολυμων που σωζεται στη Γεωργιανη μεταφραση. Βλ. Michel van Esbroeck. La lettre de l’empereur Justinien sur l’Annonciation et la Noël en 561. AB 86(1968): 351-371, συγκεκριμενα σελ. 360.


Πρβλ. Βίος Μελάνης της Ρωμαίας (5ος αι.): «…οἱ κατὰ τὴν Ἀφρικὴν ἁγιώτατοι καὶ μεγάλοι ἐπίσκοποι, λέγω δὴ ὁ μακάριος Αὐγουστῖνος…»· Θεοδωρήτου Κύρου (447/448), Ερανιστής: «Τοῦ ἁγιωτάτου ἐπισκόπου Αὐγουστίνου» (παράθεση αποσπάσματος).

Τα επίθετα «μακάριος (-ώτατος)», «άγιος (-ώτατος)» κλπ. χρησιμοποιούνταν ευρέως ως προσφωνήσεις εκκλησιαστικών προσώπων. Οι δε αναφορές «o εν αγίοις..», «ο της οσίας μνήμης..» κ.ά. εκφράζουν σεβασμό και εκτίμηση προς κεκοιμημένα πρόσωπα (προπάντων για το συγγραφικό-θεολογικό τους έργο), όχι αναγκαστικά ή κυρίως συνείδηση αγιότητας βίου με τη σύγχρονη έννοια. Ωστόσο, είναι ενδεικτικά της αναγνωρισιμότητας και της αποδοχής του προσώπου και (μέρους, τουλάχιστον) του έργου του.

Επισημαίνεται ότι ο Ρωμανίδης αναγνώρισε την εντιμότητα του Αυγουστίνου. Αναγνώρισε την ταπεινοφροσύνη του Αυγουστίνου να παραδεχτεί ότι η θεολογία στο Περί Τριάδος έργο του ήταν πράγματι αποτέλεσμα στοχασμού και ενδεχομένως περιείχε λάθη.

Πουθενά δεν αναφέρεται ενάντια στα θετικά σχόλια, σχετικά με τον Αυγουστίνο, από Πατέρες όπως ο Μέγας Φώτιος, ο Μάρκος ο Ευγενικός και ο Νικόδημος ο Αγιορείτης, οι οποίοι στήριξαν τα θετικά τους σχόλια στην υπόθεση ότι τα έργα του Αυγουστίνου «ενοθεύθησαν» από τους Φράγκους.

Ο Ρωμανίδης, σε αντίθεση με αυτούς τους Πατέρες, όντως μελέτησε τον Αυγουστίνο και διατύπωσε ότι αυτή η νοθεία πιθανώς να μην συνέβη ποτέ (αν και κανείς δεν μπορεί να πει πραγματικά, καθώς, για παράδειγμα, τα πρακτικά της Δ’ Οικουμενικής Συνόδου καταδεικνύουν νοθεία όταν κατατάσσουν τον Αυγουστίνο μεταξύ των αγίων πατέρων της Τρίτης Οικουμενικής Συνόδου, ακόμη κι αν πέθανε δέκα μήνες πριν την Σύνοδο αυτή).

Δεν ήταν σκοπός του Ρωμανίδη να καταδικάσει τον Αυγουστίνο, επειδή κατάλαβε ότι ο Αυγουστίνος υπήρξε θύμα της περίστασης να υιοθετηθεί από τους ένθερμους Φράγκους σχολαστικούς ως μοναδικός τους πατερικός οδηγός και αυτό μονάχα έριξε φως στα πολλά λάθη του.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ρωμανίδης πιθανόν να συμφωνούσε ότι αν ο Αυγουστίνος φερόταν ενώπιον μιας συνόδου για τα λάθη του, σίγουρα θα μετάνιωνε, όπως έκανε σε μεγαλύτερη ηλικία, για άλλους στοχασμούς του, στο έργο του Retractationes.​